ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΩΣΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Κώστας Σκανδαλίδης

Θεσσαλονίκη 29-10-07

Η Κυβερνώσα Αριστερά

στο δρόμο της Δημοκρατικής Ανατροπής

Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης

«Το Δικαίωμα στην Ευημερία»

Νιώθουμε δικαιωμένοι

Στην αλληλουχία των εποχών η δημοκρατική μας παράταξη συνδέθηκε πάντοτε με τα μεγάλα προοδευτικά βήματα της χώρας. Από το πρώτο σύνταγμα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους ως τον εκσυγχρονισμό του τέλους του 19ου αιώνα . Από την αγροτική μεταρρύθμιση και τον αστικό εκσυγχρονισμό του μεσοπολέμου ως την εθνική αντίσταση. Από τον εκδημοκρατισμό και την κατάλυση τους κράτους της δεξιάς, τη δωρεάν παιδεία και την αγροτική σύνταξη ως τον αντιδικτατορικό αγώνα. Από την εθνική συμφιλίωση, το κράτος πρόνοιας, την ισονομία και την ισοπολιτεία ως την είσοδο στην ΟΝΕ, τα μεγάλα έργα και τους ολυμπιακούς αγώνες.

Με την ίδρυση και τη διαδρομή του Κινήματος μας σημαδέψαμε κυριολεκτικά μια ολόκληρη εποχή και πρωτοστατήσαμε σε εθνικές και κοινωνικές κατακτήσεις. Φυσικοί κληρονόμοι του πολιτικού φιλελευθερισμού και των δημοκρατικών αγώνων και σύγχρονοι φορείς του σοσιαλιστικού προτάγματος δώσαμε σχήμα και περιεχόμενο στους πατριωτικούς, δημοκρατικούς και κοινωνικούς αγώνες.

Η Ελλάδα από μια περιθωριακή και εξαρτημένη βαλκανική χώρα έγινε μια σημαντική και σύγχρονη ευρωπαϊκή δύναμη, απόκτησε κύρος και φωνή. Η οικονομία μας με την ΟΝΕ και το Ευρώ συνδέθηκε σταθερά με την κοινή ευρωπαϊκή πορεία. Η χώρα άλλαξε μορφή. Η δημοκρατία μας απόκτησε βάθος και εύρος. Η κοινωνική μας οργάνωση εξελίχθηκε μέσα από σημαντικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Ο λαός βγήκε από το περιθώριο και κατοχύρωσε συνθήκες στοιχειώδους κοινωνικής δικαιοσύνης. Η ζωή μας έγινε καλύτερη.

Ο ιστορικός κύκλος της μεταπολίτευσης που κλείνει οριστικά και άδοξα για μας υπήρξε εποχή σημαντικής προόδου για τον τόπο κι αυτό μας κάνει περήφανους για τη διαδρομή και τη συνεισφορά μας.

Χάσαμε την ηγεμονία

Μετά την είσοδο στην ΟΝΕ που σήμανε το τέλος μιας αναγκαστικά διαχειριστικής περιόδου όπου η προσαρμογή στις ευρωπαϊκές εξελίξεις και οι εθνικοί στόχοι συναρτήθηκαν με την οικονομική σταθερότητα και την μακροοικονομική ισορροπία, η χώρα όφειλε να γυρίσει σελίδα. Να επανακαθορίσει τους στόχους της. Να ανασυντάξει εσωτερικά τις δυνάμεις της. Να προσαρμόσει τις δομές της. Να αποκτήσει ένα νέο όραμα.

Οι εξελίξεις απαιτούσαν άλλο πρότυπο παραγωγής που να στρέφεται στην ποιότητα και την ανταγωνιστικότητα, άλλη δικαιότερη κατανομή του πλούτου, άλλη θεσμική συγκρότηση της δημοκρατίας. Έτσι ώστε να μπορούμε να σηκώσουμε το βάρος του ανταγωνισμού και των νέων αναγκών της ανάπτυξης. Ο τόπος χρειαζόταν τη δυναμική μιας νέας μεταπολίτευσης.

Όμως η ρητορική επίκληση αυτών των στόχων και ο πολιτικός και προγραμματικός λόγος που προσπαθούσε να τους επενδύσει σκόνταψε σε τρία πολύ σημαντικά εμπόδια. Στη γενικότερη ασάφεια και στην κρίση ταυτότητας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και αριστεράς. Στην κρίση του μοντέλου διακυβέρνησης που άγγιζε πια τα όρια του και δεν τολμούσαμε να το αλλάξουμε. Στην κρατικοποίηση του κόμματος των αξιωματούχων που ήταν το τίμημα που πλήρωσε το ΠΑΣΟΚ της πολύχρονης διακυβέρνησης. Ως πολιτικός χώρος, ως ιδεολογικός λόγος, ως οργανωτική δομή χάσαμε την ηγεμονία των ιδεών μας, την μεταρρυθμιστική μας πνοή, την ανατρεπτική μας ικανότητα.

Η «πύρρεια νίκη» του 2000 και οι ήττες του 2004 και 2007 που ακολούθησαν έφεραν τη συντηρητική παράταξη στην εξουσία για να οδηγηθεί η χώρα στην ανυποληψία και η «νέα διακυβέρνηση» στην παρακμή.

Η ολιγαρχική μας δημοκρατία

Εν τω μεταξύ η εποχή μας, μελαγχολική και αδιέξοδη, ολοένα σωρεύει προβλήματα και περιορίζει τις λύσεις. Η χώρα έχασε το βηματισμό της και πρέπει να τον ξανακερδίσει. Ο λαός νιώθει ολοένα και περισσότερo ανασφαλής και απροστάτευτος βλέποντας την πολιτική να χάνει το δημιουργικό της περιεχόμενο. Να υποβιβάζεται καθημερινά σε τεχνική διαχείρισης της εξουσίας, σε αντιπροσωπεύσεις συμφερόντων, σε προσωπικές επιδιώξεις. Να δίνει ολοένα και σε λιγότερους τις δυνατότητες ενασχόλησης με το κοινό συμφέρον.

Η δημοκρατία μας μετά την μεταπολιτευτική άνοιξη του τόπου και τις μεγάλες κατακτήσεις των δεκαετιών του '80 και του '90 κάθε μέρα που περνά γίνεται και πιο ολιγαρχική και ατελέσφορη. Θέτει κανόνες που δεν τους εγγυάται. Ψηφίζει νόμους που δεν τους εφαρμόζει. Οικοδομεί θεσμούς που τους αφήνει ανολοκλήρωτους. Επαγγέλλεται μεταρρυθμίσεις καταφανώς ψευδεπίγραφες. Εγκλωβίζεται σε τοπικισμούς που παραλύουν κάθε δυνατότητα απόφασης. Και πάνω απ' όλα μοιράζει άνισα και επιλεκτικά τον πλούτο που παράγει ο τόπος.

Ο πολίτης νιώθει ολοένα και περισσότερο ένας μοναχικός ιδιώτης αντιμετωπίζοντας το κράτος των συμφερόντων που κυριαρχεί μαζί με τους γραφειοκράτες και τους διαμεσολαβητές που το στηρίζουν.

Νιώθει έρμαιο σε μια ασύδοτη αγορά, αιχμάλωτος σε μια οικονομία με πήλινα πόδια, ανασφαλής σε μια χώρα φθηνής εργασίας και ακριβής διαβίωσης, σε μια κοινωνία που καταναλώνει περισσότερα απ' όσα παράγει.

Νιώθει κάθε στιγμή την άδικη κατανομή των βαρών, όταν πληρώνει υπέρογκους φόρους και δυσβάσταχτα τέλη χωρίς ουσιαστική ανταπόδοση. Όταν του μιλούν για «δημόσια δωρεάν παιδεία και υγεία» ενώ η εκπαίδευση και η περίθαλψη του στοιχίζουν πανάκριβα.

Νιώθει μοναχικός όταν οι συντεταγμένες εξουσίες της πολιτείας, η Δημόσια Διοίκηση, η Δικαιοσύνη, η Αστυνομία, που υπάρχουν για να τον υπηρετούν τον εκμεταλλεύονται.

Και νιώθει ακόμη πιο μοναχικός όταν οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί, τα βάθρα της δημοκρατίας, η Βουλή, η Αυτοδιοίκηση, το Συνδικάτο, που οφείλουν κάθε στιγμή να τον εκπροσωπούν μετατρέπονται σε νέο κατεστημένο. Ακόμη και τα κόμματα και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ενσωματώνονται και επαγγελματοποιούνται.

Μια ολιγαρχική δημοκρατία με πολίτες που μετατρέπονται σε μοναχικούς ιδιώτες δεν είναι αυτό που ονειρευτήκαμε όταν στις 3 του Σεπτέμβρη του '74 ξεκινούσαμε τη μακριά πορεία προς τα εμπρός.

Η νέα μεταπολίτευση

Σήμερα έχουμε χρέος να βγούμε από τις στάχτες και να πάρουμε ξανά στα χέρια μας το τιμόνι για να οδηγήσουμε τη χώρα στη νέα εποχή. Πολλά έχουν αλλάξει από την πρώτη φορά. Εκείνο που παραμένει το ίδιο είναι οι αξίες μας, τα στοιχεία της ιδεολογικής και πολιτικής μας ταυτότητας, ο πατριωτικός, δημοκρατικός και σοσιαλιστικός χαρακτήρας του Κινήματος μας, η κοινωνική μας αναφορά και προσήλωση στο στόχο της ατομικής και συλλογικής ευημερίας.

Το 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου έλεγε ότι « ο αγώνας για την εθνική ανεξαρτησία είναι προϋπόθεση για τη λαϊκή κυριαρχία κι αυτά προϋπόθεση για την κοινωνική απελευθέρωση». Και φέραμε τη χώρα ως εδώ αφού μετατρέψαμε μέσα από τη στρατηγική της εθνικής λαϊκής ενότητας την κοινωνική δύναμη των μη προνομιούχων σε πολιτική δύναμη κοινωνικής αλλαγής στη δεκαετία του '80 και μετέπειτα εκσυγχρονισμού της χώρας στη δεκαετία του '90.

Είναι φανερό ότι η μεταπολίτευση ήταν υπόθεση κάθε πατριώτη και δημοκράτη, κάθε πολιτικού φορέα που είχε προτάξει τα εθνικά και πανδημοκρατικά αιτήματα.

Σήμερα ο πατριωτισμός αλλάζει περιεχόμενο. Η Ελλάδα που παράγει πλούτο, που προχωρά βήμα με βήμα την πραγματική σύγκλιση στον ευρωπαϊκό χώρο, που αναβαθμίζει συνεχώς το ανθρώπινο δυναμικό της και προστατεύει τους ανθρώπινους, φυσικούς, περιβαλλοντικούς και οικολογικούς της πόρους και αξιοποιεί κάθε συγκριτικό της πλεονέκτημα, είναι ο μόνος δρόμος επιβίωσης και ανάπτυξης του ελληνισμού στον κόσμο των ανοιχτών συνόρων. Και παράλληλα μια ισχυρή Ελλάδα που συμμετέχει ενεργά και δυναμικά παντού και ιδιαίτερα στους στρατηγικούς διακανονισμούς που επιχειρούνται στην Ευρώπη, τη Βαλκανική και τη Μέση Ανατολή.

Σήμερα η κοινωνική αλλαγή προϋποθέτει ένα ολοκληρωμένο κοινωνικό κράτος που δεν τρέφεται από τα περισσεύματα του προϋπολογισμού. Ένα κοινωνικό κράτος που ανατροφοδοτεί την ανάπτυξη και διασφαλίζει δομικά και όχι με πολιτικές παροχών τη δικαιότερη κατανομή του πλούτου και του εισοδήματος.

Σήμερα η δημοκρατία έρχεται στο επίκεντρο των εξελίξεων σε όλο τον πλανήτη και στην ευρωπαϊκή οικογένεια ως το επείγον ζητούμενο μιας νέας τάξης πραγμάτων. Η ανασύνταξη της πολιτείας και η θεσμική συγκρότηση της δημοκρατίας είναι το κεντρικό στοίχημα της νέας εποχής και για τη χώρα μας.

Η νέα μεταπολίτευση κατά συνέπεια ξεκινά με την ανασύνταξη της πολιτείας ως προϋπόθεση και για το νέο μοντέλο ανάπτυξης και για την δικαιότερη κατανομή της ευημερίας. Είναι φανερό ότι η νέα μεταπολίτευση είναι υπόθεση κάθε προοδευτικού ανθρώπου, κάθε δημοκρατικού και προοδευτικού φορέα που έχει προτάξει τις ριζοσπαστικές αλλαγές που απαιτούνται.

Η Κυβερνώσα Αριστερά

Φορέας του εγχειρήματος είναι μια Κυβερνώσα Αριστερά με κεντρικό της πόλο - αλλά όχι αποκλειστικό - το αναγεννημένο ΠΑΣΟΚ. Και δρόμος μας, ο δρόμος της Δημοκρατικής Ανατροπής του σημερινού ολιγαρχικού στάτους που αρνείται και ακυρώνει το δικαίωμα των πολιτών στην ευημερία, ιδίως των πιο νέων και αδύναμων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι εποχές ανοίγουν είτε με νέα, είτε με αναγεννημένα κόμματα.

Θέλουμε να βάλουμε τη σφραγίδα μας και στη νέα ιστορική φάση. Να οδηγήσουμε και να επιταχύνουμε τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις προκαλώντας εμείς τις ανατροπές που απαιτούνται. Να μην επιτρέψουμε στο κράτος των συμφερόντων να αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό αναπαράγοντας την κρίση του πολιτικού συστήματος. Και να περάσουμε, με δική μας πρωτοβουλία από τον αδιέξοδο και άγονο δικομματισμό με τη ΝΔ στον γόνιμο διπολισμό προόδου και συντήρησης, αριστεράς και δεξιάς.

Επειδή το κορυφαίο ζήτημα του ποια κοινωνική συμμαχία θα ηγεμονεύσει στο νέο ιστορικό κύκλο παραμένει ανοιχτό, πρέπει να αποσαφηνίσουμε κατηγορηματικά ότι είμαστε υπέρ μιας συμμαχίας των νέων δυναμικών και παραγωγικών στρωμάτων της κοινωνίας με τις ασθενέστερες τάξεις και στρώματα του πληθυσμού που οι εξελίξεις σπρώχνουν στο περιθώριο. Το ΠΑΣΟΚ της νέας εποχής πρέπει να εξελιχθεί σε ένα σύγχρονο, πολυτασικό οργανισμό, σε μια ανοιχτή αλλά αρθρωμένη πολιτική κοινότητα, σε ένα πόλο ισχυρού μεταρρυθμισμού, που έχει ανοιχτό μέτωπο με τις δυνάμεις του παρασιτισμού και της παραοικονομίας.

Η διαμόρφωση της ταυτότητας της Κυβερνώσας Αριστεράς συνδέεται άρρηκτα με την πολιτική, προγραμματική και θεσμική ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου ως συνόλου. Οι δημοκρατικές ανατροπές πρέπει να ενταχθούν σε ένα πλαίσιο με ιστορικό βάθος και ευρύ ορίζοντα, να πάρουν το χαρακτήρα ιδεολογικής στροφής στην ελληνική κοινωνία. Το ζήτημα δεν είναι να εφεύρουμε μια νέα οργανωτική μορφή που θα αθροίσει έτοιμες δυνάμεις, ούτε ο προοδευτικός χώρος μπορεί να ενοποιηθεί στη βάση ιστορικών ταυτίσεων που ίσχυσαν στο παρελθόν. Ούτε η εναλλακτική πρόταση της Αριστεράς μπορεί να θεμελιωθεί σε απλουστευτικά διλήμματα του τύπου Αριστερά της εξουσίας ή της κοινωνίας, της διαχείρισης ή της ρήξης.

Η Κυβερνώσα Αριστερά φιλοδοξεί να είναι μια προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης του τόπου. Δεν είμαστε κόμμα διαμαρτυρίας που ενισχύει ακραίους διακδικητισμούς και αναμένει στο αόριστο μέλλον την ωρίμανση των αντικειμενικών συνθηκών. Είμαστε πολιτικό κίνημα ικανό να σχεδιάσει, να διαβουλεύεται, να προτείνει και εν τέλει να υλοποιεί.

Όραμα ανάπτυξης και ευημερίας

Προτείνουμε για την Ελλάδα του 2020 ένα όραμα ανάπτυξης και ευημερίας. Να είναι από τις πιο ανταγωνιστικές και δυναμικές οικονομίες της γνώσης στην Ενωμένη Ευρώπη, ικανή να συνδυάζει την οικολογικά αειφόρα ανάπτυξη με μια κοινωνική οργάνωση που τείνει στην πλήρη απασχόληση και τη δικαιότερη δυνατή κατανομή του πλούτου.

Η ισόρροπη ανάπτυξη με επίκεντρο την Ελλάδα των Περιφερειών. Ο οικολογικός αναπροσανατολισμός της παραγωγής και του καταναλωτικού προτύπου. Το σύγχρονο κοινωνικό κράτος που οικοδομείται με μόνιμες και διευρυνόμενες δομές σε όλα τα πεδία της κοινωνικής προστασίας, δομές που με τη σειρά τους ανατροφοδοτούν την ανάπτυξη. Είναι οι τρεις κύριοι πυλώνες του νέου αναπτυξιακού προτύπου.

Την ποιότητα, την εξωστρέφεια, τη μεγέθυνση του προϊόντος και την αύξηση της παραγωγικότητας διασφαλίζει μια δυναμική και καινοτόμα οικονομία της αγοράς που είναι ενταγμένη στο νέο πλαίσιο του ανταγωνισμού. Τους στόχους, όμως, και το ρυθμιστικό της πλαίσιο το θέτει η ίδια η κοινωνική οργάνωση.

Το κράτος από τροχοπέδη ανάπτυξης μετατρέπεται σε πλοηγό της στηρίζοντας τους κοινωνικούς αναπτυξιακούς θεσμούς και υπηρετώντας τον πολίτη. Παράλληλα επιβάλλει τους όρους και τις προϋποθέσεις διάχυσης της ευημερίας και της κατανομής του πλούτου

Στην προηγούμενη φάση κατά κανόνα πρώτα χτίζαμε το νομικό πλαίσιο και τις δομές και μετά διαμορφώναμε τους αναπτυξιακούς στόχους που αυτές καλούνται να διαχειριστούν. Έτσι κρίσιμες μεταρρυθμίσεις όπως η περιφερειακή αποκέντρωση, η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, ο Καποδίστριας ενώ ξεκίνησαν δυναμικά δεν ολοκληρώθηκαν ως αναπτυξιακοί θεσμοί. Σήμερα οφείλουμε να πάμε αντίστροφα. Όλα επαναξιολογούνται με βάση τους νέους στρατηγικούς στόχους και όχι με τα στερεότυπα του παρελθόντος. Οι δομές, οι πόροι, οι λειτουργίες και οι σχέσεις που συγκροτούν το σύστημα διακυβέρνησης δεν είναι ο σκοπός αλλά τα μέσα για να πετύχουμε τους στόχους μας.

Η ανασύνταξη της πολιτείας

Κατά συνέπεια η ανασύνταξη της πολιτείας με την επιτελική κυβέρνηση, την περιφερειακή ανασυγκρότηση και αυτοδιοίκηση, το νέο Καποδίστρια και όλες τις άλλες επιλογές που έχουμε προγραμματίσει πρέπει να σχεδιαστεί από μηδενική βάση. Να κοστολογηθούν οι αρμοδιότητες και να ανακατανεμηθούν οι πόροι από την αρχή. Να αναληφθούν οι συγκεκριμένες ευθύνες από τους φορείς στους οποίους αποκεντρώνονται οι εξουσίες. Να ελεγχθεί συστηματικά η διαχείριση των πόρων και να διαμορφωθούν αναπτυξιακές συμφωνίες σε τοπικό περιφερειακό και εθνικό επίπεδο με συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.

Οι αναπτυξιακές συμφωνίες απαιτούν θεσμικά κατοχυρωμένες συλλογικές διαπραγματεύσεις που διευρύνονται σε όλα τα επίπεδα σε αντιδιαστολή με την ατελή και άτολμη υποστήριξη και του υποτυπώδους μοντέλου που είχαμε διαμορφώσει και κατάργησε η δεξιά.

Οι αναπτυξιακές συμφωνίες συμπεριλαμβάνουν στο πλαίσιο του γενικού κυβερνητικού σχεδιασμού και την εξειδίκευση των αποφάσεων για την δίκαιη κατανομή της ευημερίας. Την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού, την απασχόληση, τον κοινωνικό μισθό, την πράσινη οικονομία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό.

Οι αρχές της επικουρικότητας των θεσμών, της αναλογικότητας των ευθυνών, της εγγύτητας των αποφάσεων στον πολίτη και της κοινωνικής λογοδοσίας διέπουν την ανασύνταξη της πολιτείας. Και φυσικά η ριζική διαφορετική δομή του προϋπολογισμού και η σχετική φορολογική μεταρρύθμιση οφείλουν από την αρχή να αποτυπώσουν την νέα πραγματικότητα.

Η άλλη διακυβέρνηση

Η καθοριστική δημοκρατική ανατροπή αφορά τον τρόπο που κυβερνούμε τη χώρα. Να ανατρέψουμε ότι ο λαός αποδοκίμασε με τη ψήφο του θεωρώντας ότι «όλοι είμαστε ίδιοι».

Οι πολίτες απορρίπτουν το μοντέλο διακυβέρνησης που ακυρώνει τους νόμους, αποδυναμώνει τους θεσμούς, ανέχεται ή και καλλιεργεί τα παρακυκλώματα εξουσίας, ασκεί επιλεκτικές πολιτικές. Χρειαζόμαστε επειγόντως δημοκρατία με κανόνες για όλους και διαφάνεια παντού.

Η Κυβερνώσα Αριστερά οφείλει γι' αυτό και πριν απ' όλα να επανακαθορίσει τη σχέση κράτους - αγοράς - κοινωνίας, τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού σε νέες βάσεις. Και να παρέμβει θεσμικά ρυθμίζοντας αυτές τις σχέσεις έτσι ώστε:

Ψ Να αποκατασταθεί η δημοκρατία στην αγορά και η ίση πρόσβαση για όλους σ' αυτή.

Παύει ο άθεμπος ανταγωνισμός, η μεροληπτική εφαρμογή των νόμων υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου, η ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση των ανθρώπινων και φυσικών πόρων. Αποκεντρώνονται οι ελεγκτικές διαδικασίες στους κοινωνικούς και αναπτυξιακούς φορείς

Ψ Να αποσυνδεθεί η παρά φύση σχέση δημόσιου και ιδιωτικού όπου η δημόσια οικονομία τροφοδοτεί την παραοικονομία και καταργεί κάθε κοινωνική ανταποδοτικότητα των πόρων. Παύει η δημόσια παιδεία και υγεία να τροφοδοτεί την παρα παιδεία και την παρα υγεία.

Παύει το κράτος να φορτώνει με χρέη τους ιδιωτικούς, συνεταιριστικούς και κοινωνικούς φορείς αναλαμβάνοντας το ίδιο τη χρηματοδότηση της κοινωνικής του πολιτικής. Κατοχυρώνεται η νέα σχέση με ανάλογες αλλαγές στους αναπτυξιακούς νόμους, τα δημόσια έργα, τις προμήθειες, τη συγκέντρωση των ΜΜΕ.

Ψ Να επανακαθοριστεί η έννοια του δημόσιου συμφέροντος με γνώμονα τη συμβολή στην κοινωνική συνοχή και την αύξηση της γενικής ευημερίας για να αντισταθούμε στην εκποίηση του δημόσιου χώρου.

Παύει η θολή και αμυντική πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και να αντικαθίσταται με μια σχεδιασμένη στρατηγική που συνδέει τις δημόσιες υποδομές και τις εθνικές στρατηγικές με την απελευθέρωση των δυνάμεων της αγοράς και τη δημιουργική τους πρωτοβουλία.

Ψ Να θωρακιστεί το θεσμικό πλαίσιο που οδηγεί σε μια κοινωνία ίσων δυνατοτήτων και ευκαιριών και αξιοκρατικών επιλογών σε όλες τις μορφές κοινωνικής οργάνωσης.

Παύει η πολιτική των νομοθετικών παραθύρων, των μεταβατικών καταστάσεων, των πελατειακών πρακτικών, των μετέωρων βημάτων που δίνουν τη δυνατότητα στη συντήρηση να ακυρώνει το θεσμικό πλαίσιο των προοδευτικών κατακτήσεων και να γυρίζει το ρολόι της ιστορίας προς τα πίσω.

Αντικαθίσταται η πολυνομία με απλά, λιτά και αυστηρά θεσμικά πλαίσια που δεν σηκώνουν υποσημειώσεις και ερμηνείες.

Ψ Να ενισχυθούν και να ενοποιηθούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους που κατοχυρώνουν τη διαφάνεια παντού και να υπαχθούν στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης.

Παύει να είναι «κράτος εν κράτει» τα κλειστά κυκλώματα και να τιμαριοποιούνται οι θεσμοί ελέγχου.

Αποκεντρώνονται παράλληλα και απλοποιηούνται οι διοικητικές διαδικασίες, οι αποφάσεις για τις επενδύσεις, με επίκεντρο τα ΚΕΠ και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση.

Η πολιτειακή αλλαγή

Η Κυβερνώσα Αριστερά δεν μπορεί παρά να συνδέσει την ανασύνταξη της πολιτείας και το νέο μοντέλο διακυβέρνησης με ένα πολιτικό σύστημα πιο αυθεντικό και αξιόπιστο, πιο διαφανές και δίκαιο, πιο δημοκρατικό και αντιπροσωπευτικό

Θέλουμε ένα πολιτικό σύστημα που ενσαρκώνει μια νέα ποιότητα δημοκρατίας. Ενισχύει την αυτονομία της πολιτικής από τα οικονομικά συμφέροντα. Κατοχυρώνει την πλήρη διαφάνεια στα δημόσια πράγματα. Διαμορφώνει μια νέα πιο αυθεντική σχέση ανάμεσα στον πολίτη και την πολιτική. Διασφαλίζει θεσμικά την ανανέωση στην πολιτική ζωή της χώρας. Διευκολύνει τις ευρύτερες δυνατές πολιτικές και κοινωνικές συναινέσεις.

Στο πλαίσιο αυτό:

Ψ Αλλάζουμε ριζικά τις διαδικασίες αντιπροσώπευσης με ένα νέο εκλογικό σύστημα που ανατρέπει όλες τις μέχρι τώρα εκδοχές. Ένα σύστημα με μονοεδρικές ή ολιγοεδρικές εκλογικές περιφέρειες, με διπλή κάλπη και σταυρό. Με βουλευτές στις ευρύτερες αναπτυξιακές περιφέρειες που εκλέγονται με λίστα. Σύστημα που διασφαλίζει την ευρύτερη δυνατή αναλογικότητα με την κυβερνητική σταθερότητα.

Ψ Κατοχυρώνουμε την αυτονομία της πολιτικής με κατάργηση της ιδιωτικής χρηματοδότησης στα κόμματα και τους πολιτικούς πλην της ονομαστικοποιημένης συνδρομής.

Ψ Επιβάλλουμε τη διαφάνεια στα δημόσια πράγματα με ανεξάρτητη αρχή για το «πόθεν έσχες»

Ψ Προχωρούμε σε μια νέα σχέση ενισχύοντας τη διάκριση και την ανεξαρτησία των συνταγματικών εξουσιών, της εκτελεστικής, της νομοθετικής της δικαστικής.

Ψ Κατοχυρώνουμε την δημοκρατική λειτουργία των κομμάτων, τις δομές ανανέωσης του πολιτικού προσωπικού σε όλους τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στις αποφάσεις και τον έλεγχο καθώς και στη νομοθετική πρωτοβουλία.

Μια πολιτειακή αλλαγή είναι το επιστέγασμα αυτής της δημοκρατικής ανατροπής που εν τω μεταξύ θεσμοθετείται.

Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης:

«Το δικαίωμα στην ευημερία»

Η Κυβερνώσα Αριστερά απευθύνεται σε όλες τις παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις του τόπου. Στις νέες και τους νέους. Στις δυνάμεις της εργασίας και της παραγωγής. Στις δυνάμεις του πνεύματος και της τέχνης, της επιστήμης και του πολιτισμού. Στην οικογένεια. Στις δυνάμεις του κοινωνικού περιθωρίου, στον άνεργο, στον μετανάστη, στο άτομο με αναπηρία.

Να απευθυνθούμε στις λαϊκές τάξεις και τα ασθενέστερα στρώματα του πληθυσμού που αποτέλεσαν πάντοτε τη ραχοκοκαλιά της παράταξης. Απλά και στις δυνάμεις της μικρής και μεσαίας τάξης που αναζητούν πεδίο ανάπτυξης πρωτοβουλιών και δημιουργικών ικανοτήτων.

Θέλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας μαζί τους σε ένα Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης που να κατοχυρώνει το δικαίωμα στην ευημερία για όλους και για τον καθένα ξεχωριστά. Ένα Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης που προϋποθέτει αμοιβαίες δεσμεύσεις μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και της πολιτείας που αναζητούν το μέγιστο δυνατό των κοινών τόπων και συμπορεύσεων. Με προαπαιτούμενο τη δημοκρατία, το αναφαίρετο δικαίωμα των πολιτών να απαιτούν μερίδιο στην κατανομή του πλούτου και τις ελάχιστες δεσμεύσεις της πολιτείας που ανταποκρίνεται σ' αυτή την απαίτηση Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης σημαίνει συνευθύνη και σύμπραξη.

Το Συμβόλαιο Εμπιστοσύνης για το δικαίωμα στην ευημερία έχει πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο και στόχους:

1ο

Θέλουμε πριν και πάνω απ' όλα να φέρουμε την νέα γενιά της πατρίδας μας στο προσκήνιο.

Κατοχυρώνοντας για κάθε νέα και νέο το δικαίωμα

Ψ στη γνώση

Ψ στην εργασία

Ψ στον ελεύθερο χρόνο και τη δημιουργία

Ψ στην πολιτική συμμετοχή

2ο

Θέλουμε να εργαστούμε συστηματικά και τολμηρά

για την αλληλεγγύη των γενεών

Κατοχυρώνοντας το δικαίωμα

Ψ στη ζωή και το περιβάλλον της

Ψ στην κοινωνική ασφάλιση

Ψ στον πολιτισμό και τη δημιουργική απασχόληση

Ψ στη διαβίου μάθηση

3ο

Θέλουμε να διασφαλίσουμε αξιοπρεπή διαβίωση

για τον καθένα, για την οικογένεια, για τις κοινωνικές ομάδες

Κατοχυρώνοντας το δικαίωμα

Ψ στη δίκαιη κατανομή του εισοδήματος

Ψ στην περίθαλψη και την πρόνοια

Ψ στην αξιοβίωτη και ασφαλή καθημερινότητα

4ο

Θέλουμε να ενισχύσουμε με κάθε τρόπο τους

παραγωγούς και τους δημιουργούς

Κατοχυρώνοντας το δικαίωμα

Ψ στην εργασία και τις συνθήκες της

Ψ στην επιχειρηματικότητα και την καινοτομία

Ψ στην αύξηση του κοινωνικού κεφαλαίου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΟΥ «ALTER»: «ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ»

ΜΕ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΝΙΚΟ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟY

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Στο σημείο αυτό να συνδεθούμε παρακαλώ αν είμαστε έτοιμοι με τον υποψήφιο Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ τον κ. Κώστα Σκανδαλίδη.

Καλησπέρα κ. Σκανδαλίδη.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Καλησπέρα.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Θέλω να ρωτήσω πως βλέπετε αυτό το κλίμα που έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες μέρες στο ΠΑΣΟΚ. Αναφέρομαι και στο δημοσίευμα της εφημερίδας «Πελοπόννησος» με τις αιχμές του Ευάγγελου Βενιζέλου για τα οικονομικά του Γιώργου Παπανδρέου, αναφέρομαι και στα «Φίρερ» και «Ντούτσε» του Θεόδωρου Πάγκαλου για τον Ευάγγελο Βενιζέλο, αναφέρομαι στην επίθεση του Κίμωνα Κουλούρη εναντίον μιας δεκάδας στελεχών που υποστηρίζουν το Γιώργο Παπανδρέου, αναφέρομαι σε όλο αυτό το κλίμα, που κάνει επίκαιρη τη συζήτηση περί λυτρωτικής διάσπασης που είχε πει ο Πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ αν το είπε ο άνθρωπος έτσι, θα τον ακούσουμε σε λίγο.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Θέλω να σας πω ότι με θλίβει βαθύτατα όλη αυτή η εικόνα. Αυτές οι μέρες είναι πολύ άσχημες για το ΠΑΣΟΚ. Το πρόβλημα, η ανησυχία, η αγωνία του απλού πολίτη, της βάσης του ΠΑΣΟΚ, είναι ότι ο κίνδυνος της πολύχρονης διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, που χτίζει ένα καθεστώς. Εμείς, σε δείπνο φανερό, τρώμε τις σάρκες μας!

Μιλάμε για μια εικόνα που είναι απίστευτη στα μάτια των απλών ανθρώπων. Λες και η 11^η Νοεμβρίου είναι ένας αυτοσκοπός, ότι τελειώνει το ταξίδι της Παράταξης. Δεν σκέφτονται τι ΠΑΣΟΚ θα κληρονομήσουμε την επόμενη μέρα αυτοί που θα νικήσουν; Δεν σκέφτονται που θα πάει αυτό το σκάφος με αντιπαραθέσεις;

Γιατί εγώ την ευθύνη δεν θα τη ρίξω στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ που ερίζουν. Θα τη ρίξω στους ίδιους που ενώ διατρανώνουν την απέχθειά τους στο Κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων, ουσιαστικά τι είναι αυτοί οι στρατοί που αντιπαλεύουν; Αξιωματούχοι μελλοντικοί προφανώς. Ας τους αφοπλίσουμε επιτέλους! Ας σταματήσει αυτό το καλαμπούρι το καθημερινό. Ας σταματήσουν οι προσωπικές επιθέσεις. Που θα πάει αυτή η ιστορία;

Δεν είναι για όλους αυτούς τους απλούς ανθρώπους που νιώθουν ότι ο διχασμός πάει στη βάση μας, που πάνε και τους ρωτούν επιτακτικά «Με ποιον είσαι; Με τους πράσινους ή με τους βένετους;» και γίνεται μια αντιπαράθεση που πάει σε προσωπικό χαρακτήρα, που αναζητεί ένα κυνήγι μαγισσών, που θεωρεί φυσική τη διάσπαση του ΠΑΣΟΚ, που θεωρεί φυσική τη συρρίκνωσή του, στο όνομα του ότι τελειώνει για την 11η Νοεμβρίου για κάποιους, ένα ταξίδι.

Είμαστε όλοι σε ένα σκάφος που πάμε. Ένα λιμάνι είναι η 11η Νοεμβρίου και πρέπει να σκεφτούμε πως θα αποπλεύσουμε από αυτό το λιμάνι. Αυτό, αν δεν το πάρουμε χαμπάρι δεν σταθούμε εκεί, εγώ με τους συντρόφους που συζητάτε είμαι συναγωνιστής, είμαι σύντροφος, είμαι φίλος, είναι άνθρωποι που έχουν δώσει στην Παράταξη και δεν αναγνωρίζω αυτή την αντιπαράθεση. Δεν μπορώ να την καταλάβω.

Τι είναι αυτό επιτέλους που μας χωρίζει στα δυο, με ένα τέτοιο τρόπο. Τι είναι αυτό επιτέλους; Να το καταλάβω. Ιδεολογικές διαφορές; Οι πολιτικές μας διαφορές; Τα αίτια απλά της ήττας που πάμε να τα προσωποποιήσουμε, ότι ο Σημίτης φταίει που κατέστρεψε τη χώρα, ότι ο Παπανδρέου φταίει που είναι ανίκανος να αντιμετωπίσει τον Καραμανλή, ότι ο Βενιζέλος φταίει που δεν άφησε τον Παπανδρέου να πάρει τις εκλογές και τον υπονόμευε; Αυτό είναι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ;

Ή να βρει τα πραγματικά αίτια και να δώσει μια απάντηση ουσίας στον κόσμο που αγωνιά, που είναι από κάτω, που βλέπει, που υπάρχει! Έχουν ευθύνη οι υποψήφιοι. Να πάρουν θέση. Σε αυτά να πάρουν θέση. Κάθε μέρα αυτή η εικόνα στα παράθυρα! Να πάρουν θέση.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Ναι κ. Σεφερτζή πείτε μας.

Γ. ΣΕΦΕΡΤΖΗΣ: Επειδή είπα προηγούμενα ότι είμαστε παρ' ολίγον συνάδελφοι να κάνω μια ερώτηση.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Βεβαίως να την κάνετε.

Γ. ΣΕΦΕΡΤΖΗΣ: Είναι δικαιολογημένη η αντίδραση του Κώστα Σκανδαλίδη. Το ερώτημα είναι το εξής: όλα όσα συμβαίνουν και προφανώς σας θλίβουν, θεωρείτε ότι είναι τυχαία; Ή είναι μια έκφραση απωθημένων σωρευμένων επί σειρά ετών, τα οποία αν δεν άνοιγε το καπάκι της κρίσης να εκτονωθούν, θα παρέμεναν ως προβλήματα με αποτέλεσμα να ξαναβρεθούν πάλι μπροστά στο δρόμο του ΠΑΣΟΚ αργότερα; Διότι καλό είναι να τα στηλιτεύουμε, αλλά είναι επίσης καλύτερο να εξηγούμε γιατί συμβαίνουν όλα αυτά. Διότι ασφαλώς είναι πολύ έντονα, αλλά δεν είναι τυχαία.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Θα ήταν πολύ βολικό και σωστό αυτό που λέτε, εάν πραγματικά όλοι όσοι μάχονται και αντιμάχονται με αυτό τον τρόπο, βγάζουν τα απωθημένα τους, ή έχουν να κάνουν με κάτι πολύ ευρύτερο που έχει σχέση με μια αναπαραγωγή του ίδιου ΠΑΣΟΚ που υπήρχε και πριν.

Η εκτόνωση δεν οδηγεί πάντα στη λύτρωση. Δεν πρέπει να σκιστούμε μεταξύ μας και μετά να πούμε «τι ωραία που είμαστε, ξαναβρισκόμαστε το ίδιο». Είναι ευθύνη όλων.

Με συγχωρείτε, εγώ παρατηρώ τι λένε οι συνυποψήφιοί μου. Λέμε λοιπόν όλοι μας και οι τρεις: φταίει το ΠΑΣΟΚ του κράτους, των αξιωματούχων, του κρατισμού, του κυβερνητισμού, των αξιωμάτων, των κομματικών τιμαρίων. Και ρωτώ: χωρίς την ευθύνη τους φτιάχνονται οι στρατοί που πάνε στην επαρχία και κάνουν συγκεντρώσεις, για να μαζέψουν ξεχωριστά και να πουν εναντίον των άλλων; Χωρίς την ευθύνη τους φεύγουν από τα επιτελεία ψίθυροι, υπόνοιες, κατηγορίες από τον ένα στον άλλον;

Εάν δεν μπορούν, εάν δεν είναι άξιοι να οδηγήσουν το σκάφος...

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Σκανδαλίδη πείτε μου κάτι. Η ζημιά που ήδη έχει γίνει και στην εικόνα του ΠΑΣΟΚ και στην εικόνα προσώπων, αλλά κυρίως στους συντροφικούς δεσμούς των στελεχών του ΠΑΣΟΚ, αποκαθίσταται; Ή η επόμενη μέρα η 12η Νοεμβρίου θα είναι μια καινούργια μέρα; Και λέω το καινούργια μέρα όχι με θετική φόρτιση, αλλά με αρνητική φόρτιση.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Εγώ επειδή ζήσει κι άλλες τέτοιες καταστάσεις όχι ίσως σε αυτή την ένταση και τόσο απολίτικες όπως τώρα, πρέπει να σας πω ότι εξακολουθώ να έχω εμπιστοσύνη στην αδιάσπαστη ενότητα της βάσης του ΠΑΣΟΚ, που θα επιβάλλει τελικά τις λύσεις. Ανεξάρτητα από το ποιον θα ψηφίσει και πως θα τον ψηφίσει. Για τους όρους της επόμενης μέρας, θα επιβάλλει τις λύσεις. Γιατί, για τη βάση του ΠΑΣΟΚ η 11η Νοεμβρίου δεν είναι το τέλος. Είναι η αρχή. Και σε αυτή την αρχή, θα υποχρεώσει να είμαστε όλοι μαζί.

Όσο πιο γρήγορα όμως αντιληφθούμε και σταματήσουν τώρα, σήμερα, γιατί αύριο θα είναι αργά, αν δεν σταματήσουμε σήμερα αυτή την εικόνα, αυτή την κατάσταση, αυτή την αντιπαράθεση, προφανώς τα τραύματα μπορεί να είναι βαθιά. Δεν φοβάμαι διάσπαση το έχω ξαναπεί, φοβάμαι παραπέρα συρρίκνωση.

Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα Κόμμα που θέλει να λύσει προβλήματα του λαού. Δεν είναι ένα μικρό Κόμμα, ούτε είναι κάποιος που ψαρεύει σε θολά νερά. Και προσπαθούν μέσα από προσωπικές αντιπαραθέσεις να λύσουν προβλήματα βαθύτατα ιδεολογικά, βαθύτατα πολιτικά, βαθύτατα προγραμματικά και οργανωτικά, που τόσα χρόνια μας ταλανίζουν και δεν μας αφήνουν να στραφούμε στην κοινωνία.

Από το '87 αναζητούμε τη στροφή στην κοινωνία. Επειδή ήμασταν Κόμμα εξουσίας δεν τα καταφέραμε. Ποιο είναι το λάφυρο τώρα που δεν υπάρχει εξουσία, που δεν υπάρχει Κυβέρνηση, που δεν υπάρχει κράτος να διαχειριστούμε; Δεν είναι φυσικό να πάμε στη βάση μας και να ζητήσουμε να δώσουμε μια άλλη διάσταση στην πολιτική μας, στη δομή μας, στη λειτουργία μας, να δώσουμε ένα άλλο χαρακτήρα, ένα άλλο πρότυπο στην κοινωνία;

Σκεφτείτε ένα Κόμμα που θέλει να ανατρέψει το σύμπαν και να κάνει την κοινωνία καλύτερη, και να δείχνει αυτό το πρότυπο που δείχνει αυτές τις μέρες και με τη λειτουργία του απέναντι στη βάση.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Θα σας κάνω μια ερώτηση που είναι μάλλον δύσκολη και μετά από αυτή θα ζητήσω ένα τελευταίο σχόλιό σας. Τι σας χωρίζει και τι σας ενώνει με τον Γιώργο Παπανδρέου και με τον Βαγγέλη Βενιζέλο.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Επί της ουσίας εμένα δεν με χωρίζει τίποτε γιατί έχω μάθει να είμαι σε ανοιχτή επικοινωνία με όλες τις ομάδες και τους ανθρώπους και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και συνεργάστηκα πάντα μαζί τους άψογα.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Να το ρωτήσω αλλιώς τότε.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν με χωρίζει.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Ποια είναι τα θετικά στοιχεία και τα αρνητικά στοιχεία των δυο υποψηφιοτήτων που είναι απέναντί σας.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν θέλω να σχολιάσω τα θετικά και τα αρνητικά.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Πολιτικά το λέω όχι προσωπικά.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν έχουμε την ίδια καταγωγή, δεν έχουμε την ίδια διαδρομή και δεν έχουμε τα ίδια βιώματα. Είμαστε όλοι μαζί, δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Εγώ κουβαλάω μαζί μου κάτι από πολύ χαμηλά για να έρθει μέχρι εδώ. Κουβαλάω κάτι, που έχει έρθει μέσα από μια συνέχεια και μια διαδρομή, όπως και οι άλλοι έχουν τη δική τους διαδρομή.

Θέλω λοιπόν να πω ότι εμένα και τα αρνητικά και τα θετικά τα δικά μου ή τα δικά τους, δεν με εμποδίζουν να συνυπάρχω την άλλη μέρα. Δεν με εμποδίζουν να μην θεωρώ ότι το να βγει κάποιος Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είναι το άπαν στην ιστορία της Παράταξης για μια φάση, αφού είμαστε ένα δημοκρατικό Κόμμα που κάθε 4 χρόνια εκλέγουμε Πρόεδρο.

Δεν θεωρώ ότι είναι αδύνατο να συνυπάρχουμε παρά τις διαφορετικές μας καταγωγές και αντιλήψεις μέσα σε ένα σκάφος, μέσα στην ίδια κοίτη του ποταμού. Άμα όμως ρίξουμε τα υποστυλώματα, τις όχθες που υπάρχουν από τη μια πλευρά και από την άλλη θα φύγει το νερό, το οξυγόνο μιας παράταξης που θέλει να προσφέρει στον τόπο.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Τώρα θέλω στο σημείο αυτό κ. Παναγόπουλε με πολύ γρήγορο ρυθμό να δούμε τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης για να έχω ένα σχόλιο 30 δευτερολέπτων από τον κ. Σκανδαλίδη συνοδευόμενο από το ερώτημα τι θα κάνει στην περίπτωση του σεναρίου που θέλει δεύτερη ψηφοφορία. Δηλαδή αν δεν εκλεγεί ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με την πρώτη;

Αυτό είναι ένα σενάριο που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν, ότι δεν πρέπει να το αποκλείσουμε, είναι ένα από τα πιθανά σενάρια. Και επομένως θα ήθελα να έχουμε τη γνώμη του, αφού δούμε γρήγορα - γρήγορα τις κάρτες.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Στον κ. Σκανδαλίδη θα πάω και θέλω με μία φράση για να τον απελευθερώσω, γιατί ξέρω ότι έχει υποχρεώσεις, να ρωτήσω τον υποψήφιο για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, τι θα κάνετε στην περίπτωση κατά την οποία και είναι ένα σενάριο πιθανό απ' ότι φαίνεται αυτό, που δεν εκλεγεί ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από την 1η ψηφοφορία; Σ' αυτή την περίπτωση ο δικός σας λόγος φαίνεται πως θα αποκτήσει κάποια σημασία τη δεδομένη στιγμή.

Και θέλω να ρωτήσω, αν σ' αυτή την περίπτωση κ. Σκανδαλίδη θα πάρετε θέση ενόψει του β' γύρου;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Εγώ θέλω να σας πω κ. Χατζηνικολάου, σχολιάζοντας και λίγο τη δημοσκόπηση, πρώτον, ότι ήδη από τις εξελίξεις και με βάση αυτά που γίνανε σήμερα, νιώθω ηθικά ότι έχω νικήσει ήδη με την έννοια, του ότι όλη αυτή η πορεία σκεφτείτε πως θα ήταν εάν δεν υπήρχε ένας πολιτικός λόγος που σε όλη τη χώρα προσπαθούσε να κάνει τομή ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, που εδώ και πολλά χρόνια περιμένουν αυτή τη στιγμή. Η πρώτη παρατήρηση είναι αυτή.

Δεύτερη παρατήρηση είναι, ότι εγώ θα μείνω συνεπής ως τέλος στις βασικές μου αρχές και θέσεις. Εάν δεν δω τη συμπεριφορά, τη λειτουργία στη Συνδιάσκεψη και στην πορεία στο ποιος θα εξυπηρετήσει καλύτερα την πολιτική που ανεβαίνει στο τραπέζι είναι φανερό, ότι θα ήμουνα τελείως αντίθετος μ' αυτά που λέω, το να πω τώρα, ξέρετε, αυτή την άθλια εικόνα που παρακολουθώ κάθε μέρα, εγώ θα δικαιώσω τη μια ή την άλλη πλευρά.

Θα πάμε στη Συνδιάσκεψη, έχω ελπίδες ότι θα πάμε στη Συνδιάσκεψη, ότι πολιτικά όλοι θα νικήσουμε και ότι την επόμενη ημέρα θα μπορώ με καθαρό μυαλό εγώ αν δεν είμαι στο β' γύρω, θα μπορώ με καθαρό μυαλό να πάρω τη θέση που πρέπει, γιατί πάντα στη ζωή μου έπαιρνα θέσεις στο ΠΑΣΟΚ.

Θ. ΛΑΛΑΣ: Πάντως δεν δικαιολογεί η απορία σας που δείξατε λίγο πριν κ. Σκανδαλίδη όταν λέτε, ότι αυτό που προετοιμάζανε εδώ και χρόνια οι δύο πλευρές, απορείτε πως ήρθαν οι δύο πλευρές σε σύγκρουση, όταν και εσείς ο ίδιος στρογγυλεμένα, λέτε, ότι οι δύο πλευρές αυτές περιμένανε την ευκαιρία να σκοτωθούν.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Εκ των πραγμάτων.

Θ. ΛΑΛΑΣ: Έτσι μπράβο.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Μα είδαμε, με συγχωρείτε, ζήσαμε όλοι μας τη δραματική νύχτα των εκλογών, ζήσαμε όλες τις κινήσεις μετά, δεν φανταζόταν κανείς ότι όλο αυτό το πράγμα θα πήγαινε σ' αυτή τη ρήξη και σ' αυτή την αντιπαράθεση.

Π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ: Κύριε Σκανδαλίδη, επί της ουσίας μέχρι τώρα, έχει κυλήσει ένας χρόνος, πολιτικές διαφορές μεταξύ του κ. Βενιζέλου και του κ. Παπανδρέου έχετε δει;

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Παναγιώτου νομίζω, ότι απάντησε ήδη ο κ. Σκανδαλίδης, είπε, ότι πρόκειται περί προσωπικής κόντρας.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Νομίζω ότι σας είπα προηγούμενα, ότι στα στρογγυλά κείμενα και στις μεγάλες λέξεις και στα μεγάλα λόγια όλοι συμφωνούμε και συνυπογράφουμε. Εγώ έκανα μια τομή και τώρα παρουσιάζω θέσεις τέτοιες...

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Ευχαριστώ θερμά τον κ. Κώστα Σκανδαλίδη.

Δ. ΡΕΠΠΑΣ: Είναι μειωτικός πάντως και απαξιωτικός για τα μέλη του ΠΑΣΟΚ ο χαρακτηρισμός του στρατού, τον οποίον χρησιμοποιείτε κατ' επανάληψη.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν το λέω για τα μέλη του ΠΑΣΟΚ κ. Ρέππα.

Δ. ΡΕΠΠΑΣ: Για οποιονδήποτε.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν το λέω για τα μέλη του ΠΑΣΟΚ.

Δ. ΡΕΠΠΑΣ: Ακούστε να δείτε, όλοι έχουν δηλώσει την πολιτική τους προτίμηση. Από εκεί και πέρα πιστεύω, ότι αυτό αποδεικνύει ευθύνη, ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας προβάλει την άποψή του είναι αυτός ο οποίος πρέπει να αξιολογείται και να κρίνεται, γιατί υπάρχει και το φαινόμενο του καιροσκοπισμού ...

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Νομίζω κ. Ρέππα ότι εγώ δεν απευθύνθηκα...

Δ. ΡΕΠΠΑΣ: Ότι κάποιοι παρακολουθούν τους άλλους και τους κρίνουν μόνο. Καλό είναι να είμαστε πρωταγωνιστές και ..., παρά να είμαστε σχολιαστές.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Εγώ δεν απευθύνθηκα ποτέ στη βάση του ΠΑΣΟΚ λέγοντας, ότι η βάση του ΠΑΣΟΚ είναι σε στράτευση.

Δ. ΡΕΠΠΑΣ: Όταν μιλάμε για στρατό όμως, μιλάμε για μία πολιτική ομάδα και αναφερόμαστε σαφώς πλέον στα μέλη και τα στελέχη.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Όχι, δεν αναφέρθηκα ποτέ, μη μου βάζετε λόγια που δεν είπα. Μιλάω για συγκεκριμένη κατηγορία στελεχών που λειτουργούν μ' αυτό τον τρόπο και διασπούν και διαλύουν το ΠΑΣΟΚ.

Δ. ΡΕΠΠΑΣ: Καλό είναι να αποφεύγονται τέτοιοι χαρακτηρισμοί.

Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Ευχαριστώ θερμά τον κ. Κώστα Σκανδαλίδη, τον υποψήφιο για την Προεδρία του ΠΑΣΟΚ.

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΟΛΠ

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2007

Είμαι χαρούμενος και συγκινημένος που είστε τόσοι άνθρωποι εδώ σε μια πολύ μικρής προετοιμασίας συνάντηση. Γυρίζω όλη τη χώρα και μιλάω παντού. Λέω αυτό που ήξερα να λέω πάντα, αυτό δηλαδή που αφορά την πορεία μου, τη διαδρομή μου και την απαντοχή μου, δηλαδή για το ΠΑΣΟΚ, την παράταξή μας, την διαδρομή της, την ενότητα της, την προοπτική της νίκης της.

Χαίρομαι που και εδώ στον Πειραιά συναντώ φίλους που μπορούν να ακούσουν να προβληματιστούν να συζητήσουν να φέρουν τα πράγματα στα ίσα τους.

Νομίζω ότι αυτόν τον καιρό ζούμε πράγματι δραματικές στιγμές.

Νομίζω ότι ακόμα και η σημερινή μέρα είναι μια πολύ δύσκολη μέρα.

Γιατί κορυφώνονται προσωπικές επιθέσεις, χαρακτηρισμοί, αλληλοκατηγορίες.

Κορυφώνονται πράγματα που μπορεί να μας κάνουν περίγελο των αντιπάλων μας.

Κορυφώνονται πράγματα που είναι ακόμα μακριά από την 11^{η Νοεμβρίου και όλοι πρέπει να βάλουμε ένα χεράκι να σταματήσει αυτό το θέατρο του παραλόγου.}

^{Πιστεύω ότι το πρόβλημα, η ανησυχία η αγωνία της βάσης του ΠΑΣΟΚ, δεν είναι το τι κατηγορεί ο ένας τον άλλον στο Κίνημά μας. Το πρόβλημα η ανησυχία η αγωνία της βάσης μας είναι ο κίνδυνος της πολύχρονης διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.}

^{Γιατί η Νέα Δημοκρατία χτίζει καθεστώς.}

^{Γιατί η Νέα Δημοκρατία χτίζει το καθεστώς της πάνω στην παραπλάνηση του λαού.}

^{Γιατί όσα φέρνει στην επιφάνεια στο τραπέζι είτε αφορούν το ασφαλιστικό είτε αφορούν την αύξηση του ΦΠΑ είτε αφορούν την πολιτική για το πετρέλαιο είτε αφορούν τις αποτυχίες της χώρας με την αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος είτε οι πολιτικές που γίνονται και προαναγγέλλονται είτε αυτές που ακόμα κρατούνται στην κρυφή ατζέντα στο συρτάρι, όλα, δείχνουν ένα πράγμα.}

^{Ότι ο πολίτης αφήνεται έρμαιο απέναντι στο κράτος των συμφερόντων. Αφήνεται έρμαιο να πληρώσει τα σπασμένα. Και το ερώτημά του είναι γιατί;}

^{Γιατί θα έπρεπε εμείς να χάσουμε τις εκλογές και να μην τις κερδίσει η Νέα Δημοκρατία.}

^{Γιατί θα έπρεπε να μην έχουμε αλλάξει τόσο ώστε πραγματικά να δώσουμε τη μάχη μας από καλύτερες θέσεις. Και εύχεται, ελπίζει, και λέει ότι πρέπει τώρα να ανασυντάξουμε τις δυνάμεις μας.}

^{Ότι πρέπει τώρα να μπούμε σε τροχιά νικηφόρας στρατηγικής. Ότι τώρα πρέπει να προλάβουμε τις εξελίξεις.}

^{Γιατί οι εξελίξεις μπορεί να είναι δυσοίωνες για μας και κυρίως για τους πολίτες. Και αυτό, όσοι εθελοτυφλούν ενταγμένοι στα στρατόπεδα που συγκρούονται σήμερα, καλό θα είναι να το βάλουν καλά στο μυαλό τους.}

^{Η παράταξη αυτή δεν έχει ούτε την πολυτέλεια ούτε το χαμένο χρόνο να φάει τα σωθικά της. Πρέπει όσοι μέχρι τώρα πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να ψαρεύουν σε θολά νερά διεκδικώντας ένα μεγάλο ΠΑΣΟΚ που όμως δεν έχει φυσιογνωμία και ταυτότητα ή άλλοι που πιστεύουν ότι θα μπορούσαμε και να μείνουμε κάτω από τη λογική κάποιος το είπε μάλιστα προχθές και μάλιστα ένα στέλεχος κορυφαίο, ότι εντάξει και τι είναι η διάσπαση τι είναι το μικρό και καθαρό ΠΑΣΟΚ; Ας είμαστε έτσι να ξεκινήσουμε από την αρχή.}

^{Όλα αυτά τα πράγματα αγαπητοί μου φίλου και σύντροφοι είναι πράγματα που δεν έχουν καμία σχέση με την ιστορική πραγματικότητα της παράταξής μας.}

^{Το ΠΑΣΟΚ που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου από το 1974 μέχρι το 1980 έγινε ένα κόμμα εξουσίας. Κυβέρνησε τη χώρα και πρόσφερε στον τόπο. Πήρε την Ελλάδα από μια εξαρτημένη και περιθωριακή δύναμη και την έφερε στο προσκήνιο των ευρωπαϊκών εξελίξεων. Και αυτή την κληρονομιά κανείς δεν μπορεί να τη διαχειριστεί όπως θέλει. Αυτή η κληρονομιά είναι η κληρονομιά του λαού. Είναι κληρονομιά της βάσης αυτού του Κινήματος.}

^{Γι' αυτό πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Πρέπει να απαντήσουμε στην αγωνία του λαού. Πρέπει να ανταποκριθούμε στην προσδοκία των πολιτών.}

^{Ξέρετε ο τρόπος που βλέπω να εξελίσσονται τα πράγματα μετά τη δραματική νύχτα της Κυριακής των εκλογών είναι ένας τρόπος που κάποιοι έχουν βάλει την 11η Νοεμβρίου στο στόχαστρο ως έναν αυτοσκοπό.}

^{Ότι αυτή την ημέρα κρίνονται τα πάντα, κρίνονται όλα, κρίνεται το σύμπαν, κρίνεται η παράταξη, η επιβίωσή της. Κρίνεται η παράταξη ή η διάσπασή της. Κρίνεται η παράταξη ή η συρρίκνωσή της.}

^{Η 11η Νοεμβρίου δεν είναι για μένα αυτοσκοπός. Η 11η Νοεμβρίου είναι ένας σταθμός στην πορεία. Ένας σταθμός όχι μόνο μιας δημοκρατικής διαδικασίας, αλλά ένας σταθμός που πρέπει να μας δώσει τη δύναμη να τον εντάξουμε σε μια συνολική πορεία για να βγούμε ξανά στο λαό.}

^{Ένας σταθμός που προϋποθέτει ότι όταν θα πάμε στην Εθνική Συνδιάσκεψη όλοι μας πρέπει να δεσμευτούμε γι' αυτό που θα γίνει στις 12 ή στις 19 Νοεμβρίου.}

^{Είναι ένας σταθμός που θα πρέπει να είναι διασφαλισμένος από πριν για την επόμενη μέρα. Πρέπει όλα να τα συμφωνήσουμε πριν. Ίσως θα έπρεπε να κάνουμε ένα συνέδριο για να έχει την ισχύ μιας μεγάλης απόφασης. Πριν να εκλέξουμε τον Πρόεδρό μας.}

^{Ίσως θα έπρεπε αυτή η συζήτηση να κρατήσει λίγο παραπάνω. Όμως με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να υπάρξει στις 11 ή στις 18 Νοεμβρίου λευκή επιταγή. Πρέπει όλα να είναι δρομολογημένα, οι αποφάσεις σε εξέλιξη, η πολιτική μας καθαρή, το μήνυμά μας στο λαό πεντακάθαρο, για να ξεκινήσουμε την επόμενη μέρα μια νέα πορεία.}

^{Το συνέδριο του Ιανουαρίου ή του Φεβρουαρίου δεν πρέπει να είναι ένα συνέδριο που θα μας πάει στην επόμενη φάση του αλληλοφαγώματος.}

^{Το συνέδριο αυτό πρέπει να είναι απόρροια και αποκορύφωμα μιας διαδικασίας εξωστρέφειας προς το λαό γιατί θα έχουμε λύσει τα προβλήματα της δομής και λειτουργίας του Κόμματός μας από πριν. Γιατί θα έχουμε δεσμευτεί στην πορεία.}

^{Και αν κάποιος δεν εντάξει αυτή την ημερομηνία μέσα σε αυτή τη συλλογική πορεία αν κάποιος συνταυτίσει με τον εαυτό του συνταυτίσει με το μοναδικό σκοπό της ζωής του αυτός θα είναι επιλήσμων του μεγάλου ιστορικού μαχθαίου.}

^{Εγώ που ζητώ από την αρχή την πολιτικοποίηση των διαδικασιών, που ζητώ από την αρχή να φύγουμε από αυτόν τον πόλεμο και να κάνουμε μια προσπάθεια να διαμορφώσουμε την κοίτη του ποταμού ούτως ώστε ανεξάρτητα από τις διαφορές μας να έχουμε τη δυνατότητα όλοι να συμπορευτούμε και μάλιστα τη δυνατότητα να συμπορευτούμε σε ένα άλλο επίπεδο από αυτό που ζούμε σήμερα.}

^{Εγώ δεν καταλαβαίνω γιατί αυτός ο σπόρος, που πέφτει βαθιά αυτός ο σπόρος, που ανταποκρίνεται σε όλη τη βάση και το βάθος του ΠΑΣΟΚ αυτός ο πολιτικός λόγος που έχει σχέση με ακριβώς την ανάγκη την ιστορική ανάγκη να ιδρύσουμε το ΠΑΣΟΚ να το επανιδρύσουμε, να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες της τελευταίας μας ήττας, δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό δεν είναι το αντικείμενο της διαμάχης, αλλά είναι διάφορες κατηγορίες, διάφορες προσωπικές επιθέσεις, διάφοροι χαρακτηρισμοί, διάφορες ταμπέλες, διάφορα πράγματα που περιφρονούν και τα πρόσωπα και τη διαδρομή τους, περιφρονούν την πορεία της παράταξής μας.}

^{Εγώ αγαπητοί φίλοι έχω να πω με ειλικρίνεια μερικά πράγματα, που μας αφορούν, γι' αυτό το σπόρο γι' αυτό τον πολιτικό και ιδεολογικό λόγο. Θέλω να σας πω κατ' αρχήν ότι ένα Κίνημα που έχει χάσει τη μνήμη του, που δεν έχει συνείδηση της διαδρομής του, ένα Κίνημα που έχει απωλέσει αυτό που ενώνει τη βάση του είναι ένα Κίνημα χωρίς μέλλον.}

^{Πρέπει με σεβασμό στην ιστορία μας να αναζητήσουμε καθαρά και τολμηρά τα αίτια που μας έφεραν ως εδώ για να τα γιατρέψουμε. Μόνο που αυτά τα αίτια, κατά τη γνώμη μου, δεν μπορούν να ταυτιστούν εξ ολοκλήρου με τα πρόσωπα , αλλά και με τις συνθήκες που δημιούργησε η διαδρομή μας η ίδια.}

^{Γιατί εγώ δεν μπορώ να δεχτώ ότι ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είναι ικανός να κερδίσει τον Καραμανλή γι' αυτό έχασε.}

^{Γιατί εγώ δεν μπορώ να δεχτώ ότι ο Βαγγέλης Βενιζέλος επειδή δήθεν υπονόμευε το Γιώργο Παπανδρέου που είχε όλη την εξουσία να κάνει πολιτική είναι η αιτία που έχασε το ΠΑΣΟΚ τις εκλογές.}

^{Και γιατί δεν μπορώ να δεχτώ όποια και αν είναι η άποψη του καθένα μας για τον πρώην Πρωθυπουργό και Πρόεδρο του Κινήματός μας, ότι ο Κώστας Σημίτης κατέστρεψε τη χώρα.}

^{Δεν μπορώ να δεχτώ ότι αυτή η αντιπαράθεση θα πάρει αυτή τη μορφή. Ότι τελικά θα γίνουμε ένα γήπεδο με Πράσινους και Βένετους που θα κονταροχτυπιούνται στο όνομα της προσωποποίησης της ταύτισης των ευθυνών με ένα πρόσωπο και όχι με μια παράταξη, μια πορεία, και βέβαια με τα πρόσωπα που ηγούνται και που ηγήθηκαν αυτής της πορείας.}

^{Αυτό σημαίνει να φτιάξεις την κοίτη του ποταμού, να λες την αλήθεια.}

^{Γιατί η αλήθεια είναι ότι μηδενίσαμε πολλές φορές όλο το προηγούμενο κεφάλαιο που είχαμε φτιάξει στη χώρα. Καταστρέψαμε όλη την εικόνα που είχε ο λαός για το έργο μας. Σε μια μεγάλη περίοδο που η Ελλάδα πετύχαινε στόχους, πολλούς στόχους μεγάλους και δε χρειάζεται να τους απαριθμήσω τώρα.}

^{Και γιατί αυτοί που ήταν απέναντι σε αυτό το μηδενισμό είχαν βαλθεί να πουν ότι όλα τα κάναμε καλά και ότι τίποτα δεν είχαμε κάνει λάθος. Εγώ όμως ξέρω ότι μετά την ΟΝΕ, μετά το 2000, ουσιαστικά έπρεπε η χώρα να ανασυνταχθεί εσωτερικά έπρεπε να ξανά αποκτήσουμε μια μεταρρυθμιστική ανατρεπτική πνοή που την είχαμε χάσει.}

^{Έπρεπε να δώσουμε μια άλλη διάσταση στην κατανομή του πλούτου. Έπρεπε να δώσουμε μια άλλη πορεία μια άλλη μορφή σε ένα μοντέλο διακυβέρνησης που άγγιζε τα όριά του και ουσιαστικά το αποδοκίμαζε ο λαός.}

^{Και ήρθε η ήττα του 2004. Προφανώς, από το ασφαλιστικό και μετά, ξεκίνησε ένας κατήφορος για την παράταξη που δεν μπορέσαμε να τον αναστρέψουμε και οι ευθύνες βαρύνουν εκείνη την περίοδο.}

^{Αλλά την ίδια εποχή που γίνονταν εκείνος ο κατήφορος υπήρχαν πολλά πράγματα που η χώρα τα έβρισκε στην εποχή της ακμής της. Στην εποχή της προόδου της. Ολυμπιακοί Αγώνες, Ελσίνκι, ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, μεγάλα έργα που τελείωναν και άλλαζαν την όψη της χώρας.}

^{Αυτό σημαίνει ιστορική κριτική και να αναγνωρίσει κανείς ότι ο Γιώργος Παπανδρέου παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ στη χειρότερη δυνατή στιγμή με το χειρότερο δυνατό τρόπο.}

^{Είχε όλη τη δύναμη να το αλλάξει. Και διαμόρφωσε μια εναλλακτική πρόταση. Δεν τα καταφέραμε μαζί και με δικές μας ευθύνες. Μας αποδοκίμασε ο λαός. Χάσαμε γιατί έχασαν οι ιδέες μας. Χάσαμε γιατί πολιτικά δεν πείσαμε με τις πρωτοβουλίες μας. Χάσαμε γιατί προγραμματικά δεν ήταν ευκρινείς οι στόχοι μας. Χάσαμε γιατί οργανωτικά το ΠΑΣΟΚ αυτό φάνηκε ότι είναι το ίδιο, παρά τις προσπάθειες που έγιναν, με το ΠΑΣΟΚ του 2004.}

^{Και θυμάστε ότι εγώ την επομένη των εκλογών του 2000 ως Γραμματέας είχα πει ότι αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει ξανά. Δεν άλλαξε το ΠΑΣΟΚ δεν κέρδισε τις εκλογές. Είναι πάρα πολύ απλό. Και η ευθύνη καταμερίζεται ιστορικά με αυτόν τον τρόπο που να χωράει μέσα την κριτική όσο σκληρή και αν είναι από όποιον και αν είναι σε οποιοδήποτε στρατόπεδο και αν ανήκει οποιαδήποτε θέληση και αν έχει για την επόμενη μέρα της 11ης Σεπτεμβρίου.}

^{Αυτού του είδους η κριτική είναι και λυτρωτική. Γιατί μπορεί να διαμορφώσει όπως σας είπα την κοίτη του ποταμού. Και επειδή ακριβώς αυτό είναι το μεγάλο θέμα που σήμερα μας απασχολεί εγώ θα πω με πολύ απλά λόγια τις σκέψεις μου.}

^{Πρώτα απ' όλα πρέπει να γίνει αυτό που ξεκινήσαμε και δεν το κάναμε. Να αλλάξει εκ βάθρων το ΠΑΣΟΚ. Πρέπει να υπάρξει μια ανατροπή εκ βάθρων. Πρέπει να υπάρξει ένα ΠΑΣΟΚ που απεικονίζει μια άλλη σχέση με την κοινωνία.}

^{Μιλάμε για στροφή στην κοινωνία από το 1987. Μιλούσαμε ξανά το 1992. Ξαναμιλήσαμε το 1995. Δε γιατρέψαμε αυτή την αρρώστια που ξεκίνησε. Το ΠΑΣΟΚ από ένα λαογενές κίνημα που ξεκίνησε με την αυτό - οργάνωση του '74 που έφερε την κοινωνία στο προσκήνιο της πολιτικής και της ιστορίας που άλλαξε το χάρτη της χώρας, μέσα από την πολύχρονη διακυβέρνησή, του εξελίχθηκε σε ένα κόμμα αφυδατωμένο, ένα κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων.}

^{Εγώ ρωτώ γιατί όλοι μιλάμε για το κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων. Αυτοί όλοι που συνωστίζονται στα παράθυρα δεν είναι για το κράτος και τα αξιώματα;}

^{Εγώ ρωτώ. Όλοι χτυπάμε το κράτος των αξιωματούχων. Αυτοί όλοι, που ο ένας επιτίθεται εναντίον του άλλου για ποιο διακύβευμα το κάνουν; Ποιο είναι το διακύβευμα. Ποια εξουσία διεκδικούν;}

^{Μια ανύπαρκτη κομματική εξουσία; Γιατί αν το 1996 υπήρχε ουσιαστικά το διακύβευμα, ήταν η κυβέρνηση, ήταν το κράτος, ήταν οι θέσεις, ήταν οι καρέκλες, σήμερα ποιες είναι οι καρέκλες και αλλάζουν με τόσο μεγάλη ευκολία;}

^{Γιατί όλο αυτό το σύστημα εμφανίζει αυτά τα χαρακτηριστικά και όλο και περισσότεροι μιλούνε όσο περισσότερο είναι μπλεγμένοι μέσα σε μια πολιτική μηχανισμών και στρατοπέδων τόσο περισσότερο μιλούν εναντίον του Κόμματος των αξιωματούχων και του κράτους.}

^{Πού είναι η κοινωνία; Μας γυρίζει την πλάτη.}

^{Πού είναι τα μέλη του ΠΑΣΟΚ; Πού είναι οι οπαδοί αυτοί που μας ψήφισαν; Είναι φυσικό στην επόμενη μέτρηση οι δημοσκοπήσεις να δείχνουν πέντε και έξι μονάδες διαφορά. Γιατί μας γυρίζει την πλάτη ο λαός που δεν μπορεί να καταλάβει αυτό το κακό όνειρο που ζούμε και αν δεν ξυπνήσουμε γρήγορα θα είναι αργά όχι για τη διάσπαση δεν μπορεί κανείς να διασπάσει το ΠΑΣΟΚ, αλλά για τον εκφυλισμό και τη συρρίκνωση.}

^{Κι εμείς δε θέλουμε ένα ΠΑΣΟΚ που δεν απαντά στα λαϊκά προβλήματα. Δε θέλουμε ένα ΠΑΣΟΚ που δεν αντιμετωπίζει την έλλειψη προσανατολισμού της χώρας να δώσει μια άλλη διάσταση σε μια καινούρια εποχή.}

^{Γιατί όλοι μιλάμε για το τέλος της εποχής και όλοι προσπαθούμε να διατηρήσουμε τις εξουσιαστικές σχέσεις που διαμόρφωσε η προηγούμενη εποχή. Γιατί είναι σαν καρικατούρα όταν η ιστορία επιχειρείται να επαναληφθεί δέκα ή έντεκα ή δεκαπέντε χρόνια μετά. Γιατί η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται κι εμείς θα μείνουμε στο περιθώριό της.}

^{Πρώτα πρέπει να αλλάξουμε το ΠΑΣΟΚ. Και για να το αλλάξουμε πρέπει να αρχίσουμε από την πλήρη αποκρατικοποίηση του Κόμματος. Πρέπει να πάμε σε καταστατικές και θεσμικές αλλαγές τέτοιες που θα απαγορεύουν ουσιαστικά το ΠΑΣΟΚ να είναι κόμμα του κράτους.}

^{Πρέπει από εκεί από αυτές τις αλλαγές να επιστρέψουμε στη βάση μας και μάλιστα με έναν τρόπο που να δείχνει ότι αφιππεύουμε από τα καλάμια της εξουσίας και μέσα από δύο πολύ συγκεκριμένους όρους. Σε συνθήκες εσωκομματικής δημοκρατίας και νέας συλλογικότητας.}

^{Όλοι νομίζουν, όλοι λένε, ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ένα δημοκρατικό κόμμα. Δημοκρατία όχι στον τύπο όχι στις λειτουργίες των οργάνων τις τυπικές δημοκρατία στη διαμόρφωση της συλλογικής συνείδησης.}

^{Και ρωτώ: ποιο κόμμα και με ποιο επίπεδο συλλογικής υπόστασης συνείδησης και ηθικού έδωσε τη μάχη των τελευταίων εκλογών; Γιατί χάθηκε η πολιτική από την οργάνωσή μας; Γιατί χάθηκε η πολιτική από τους σχεδιασμούς μας; Γιατί δεν απαντάμε στα βασικά ερωτήματα; Πώς τον θέλουμε τον ενεργό πολίτη στον οποίο όλοι ορκιζόμαστε.}

^{Ένα απλό νούμερο σε ένα δίκτυο που τον φωνάζουμε μονάχα για να πάει να ψηφίσει όταν έχουμε ανάγκη την προσωπική μας ανέλιξη ή έναν ενεργό συμμέτοχο σε μια πορεία που πού τον καλέσαμε να μπει σε αυτή την πορεία και τι εξουσία και χώρο του δώσαμε γι' αυτό;}

^{Πώς εννοούμε το μέλος του Κινήματός μας. Είναι αυτό που μπορεί να ελέγξει τα άλλα μέλη της οργάνωσής βάσης του; Είναι αυτό που μπορεί να παίρνει αποφάσεις για τα θέματα που τον αφορούν;}

^{Είναι αυτό που μπορεί να εκλέγει τους αντιπροσώπους του τους συνδυασμούς του τις παρατάξεις του; Είναι αυτό που μπορεί να δώσει ξανά μια άλλη διάσταση στην πολιτική με τη συμμετοχή του;}

^{Ή μήπως είναι το μέλος αυτό ένας ακόμα στρατός εσωκομματικός που τον χρειαζόμαστε μονάχα όταν πρόκειται να αναπαράγουμε τη δική μας εξουσία;}

^{Πάμε και στο θέμα της νέας γενιάς. Ποιο ΠΑΣΟΚ μιλά στην κοινωνία σήμερα; Που συμμετέχει η νεολαία, η νέα γενιά στο ΠΑΣΟΚ; Γιατί η τελευταία γενιά που νιώθω ότι είχαμε νεολαία στο ΠΑΣΟΚ ήταν η γενιά η δική μου και μετά από αυτή η γενιά του Χατζημιχάλη, του Τόλια, του Καρύδη και των άλλων;}

^{Γιατί δεν υπάρχουν στα όργανα μας νέοι που έχουν βγει μέσα από κινήματα; Μήπως δεν υπάρχουν κινήματα; Υπάρχουν. Γιατί δεν υπάρχουν άνθρωποι που να συμμετέχουν στη ηγεσία όχι με τη λογική φύγε εσύ και έλα εσύ αλλά με τη λογική ότι αναδεικνύονται μέσα από συλλογικούς και κοινωνικούς αγώνες;}

^{Γιατί αναπαράγουμε τη συνδικαλιστική μας νομενκλατούρα; Γιατί αναπαράγουμε το αυτοδιοικητικό μας κατεστημένο, με έναν τρόπο που κάθε φορά δείχνει ότι αυτό που κάνουμε είναι να μοιράζουμε τιμάρια και όχι να κάνουμε στροφή στην κοινωνία και να ανοίγουμε τα παράθυρα να μπει ο φρέσκος αέρας μιας προοδευτικής κοινότητας;}

^{Θα ανασυγκροτήσουμε τη σπονδυλική μας στήλη που είναι θρυμματισμένη; Θα δώσουμε τη δυνατότητα σε μια συλλογική ηγεσία να αυτονομηθεί από τη θέληση του εκάστοτε Προέδρου; Θα δώσουμε τη δυνατότητα σε έναν Πρόεδρο να εκλέγεται πραγματικά πρωτόγνωρα από τη βάση των μελών του κινήματος, γιατί τα μέλη ψηφίζουν για τα κομματικά αξιώματα, ενώ η τοπική κοινωνία μπορεί να έχει το δικό της λόγο για τις υποψηφιότητες, τα συνδικάτα, στην Αυτοδιοίκηση, στη Βουλή;}

^{Πότε ελέγξαμε, που από το '74 το λέμε, το έργο των βουλευτών μας; Πότε, εγώ που ήμουν Υπουργός Εσωτερικών, με κάλεσε η βάση μου ή είχε το δικαίωμα να με καλέσει, να πω τι κάνω εκεί που είμαι, γιατί είμαι μέλος μιας οργάνωσης;}

^{Αν λοιπόν δεν επιστρέψουμε στη βάση μας, αν δεν ξαναφτιάξουμε το κόμμα σύγχρονο θεσμό με όλα του τα όργανα ζωντανά, συλλογικά και με αποφάσεις και δημοκρατικά εκλεγμένα, αν δεν δώσουμε στο κίνημα των ενεργών πολιτών θέση στη διαμόρφωση της πολιτικής του προγράμματος των παρεμβάσεων μας, το να μιλάμε για αναγέννηση του κινήματος είναι κούφια λόγια. Και σε αυτά τα κούφια λόγια πρέπει να απαντήσουμε με πολύ συγκεκριμένες πράξεις.}

^{Να σας πω ένα παράδειγμα. Το 2004 έγινε η αλλαγή ηγεσίας. Έγινε μέσα σε μια προεκλογική περίοδο, το ξέρετε όλοι σας και έγινε με έναν τρόπο στην τούρλα του Σαββάτου. Λογικό ήταν, ήμαστε παραμονές εκλογών, χάναμε τις εκλογές, έφερε έναν καινούριο άνεμο αισιοδοξίας και έγινε και μια αλλαγή του καταστατικού για να μπορέσουν να ψηφίσουν οι μέλη και φίλοι του ΠΑΣΟΚ τον Πρόεδρο μας.}

^{Εγώ λέω, δεν θα έπρεπε στο καταστατικό να προηγείται το συνέδριο του απολογισμού, της πορείας, να συμμετάσχει η βάση, να διαμορφώσει το πλαίσιο της ενότητας, της σύνθεσης, να έρθουν οι υποψήφιοι Πρόεδροι να πουν τη γνώμη τους, να αναδειχτούν τα λουλούδια όλα που ανθίζουν πολιτικά και ιδεολογικά μέσα στο κίνημα μας και να πάμε μετά στην εκλογή του Προέδρου με ένα πολύ συγκεκριμένο τρόπο εκλεγμένο από τη βάση μας, από τα μέλη μας, έτσι ώστε να απεικονίζει όχι απλά μια δυνατή εντολή εμπιστοσύνης, όχι μια δυνατή εντολή και καθαρή, αλλά μια εντολή η οποία θα έχει και περιεχόμενο πολιτικό συγκεκριμένο και δεν θα είναι λευκή επιταγή;}

^{Αυτό το απλό πραγματάκι δεν μπορούμε να το προτείνουμε να το κάνουμε τώρα; Δεν μπορούμε δηλαδή τώρα να ανατρέψουμε αυτό το κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων μέσα από τη νέα συλλογικότητα, μέσα από την εσωκομματική δημοκρατία, μέσα από την πραγματική ανακατανομή των ρόλων στην πολιτική, στο σχεδιασμό, στον έλεγχο, στη λογοδοσία, παντού, στην πολιτική αποτίμηση;}

^{Δεν θα έπρεπε το κόμμα μας στον τελευταίο χρόνο των Δημοτικών Εκλογών με ανοιχτές διαδικασίες στην τοπική κοινωνία να αξιολογήσει τη Δημοτική Αρχή αν είναι δική του ή την αντιπολίτευση μας; Να δώσουμε τη δυνατότητα να φέρουμε προγράμματα που αφορούν την επόμενη φάση και τι θέλουμε;}

^{Να γίνει η λογοδοσία όλων των οργάνων που υπάρχουν και των συντρόφων και να υπάρξει μετά και μια συζήτηση ουσίας για το ποιος θα μπορούσε να κάνει καλύτερα τη δουλειά και να έρθει με μια προβληματική εκλογή η τοπική κοινωνία μαζί με το κόμμα μας να αποφασίσουν; Αλλά έχουμε πάντα τον αστερίσκο και το παραθυράκι ότι κάποιες Επιτροπές και κάποια κεντρικά όργανα μπορούν να παίρνουν τις τελικές αποφάσεις.}

^{Εγώ λοιπόν λέω ότι πρέπει να αλλάξει εκ βάθρων αυτό το ΠΑΣΟΚ, γιατί εγώ αυτό το ΠΑΣΟΚ οραματίζομαι, γι' αυτό το ΠΑΣΟΚ δεσμεύομαι, αυτό το ΠΑΣΟΚ επιδιώκω.}

^{Το ΠΑΣΟΚ της εσωκομματικής δημοκρατίας, της νέας συλλογικότητας, το ΠΑΣΟΚ που είναι για να το υπηρετεί ο Πρόεδρος του και όχι για να υπηρετεί το ΠΑΣΟΚ τον Πρόεδρο του.}

^{Αγαπητοί σύντροφοι και φίλοι, μόνο έτσι μπορούμε να απευθυνθούμε ξανά στην κοινωνία. Να απευθυνθούμε με έναν τρόπο που θα είναι πρωτόγνωρος, ξεχωριστός. Να μην απευθυνθούμε μέσα από μια γενική πολιτική. Να απευθυνθούμε μέσα από ανατροπή των χαρακτηριστικών που οδήγησαν την παράταξη μας να έχει συντηρητικά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά.}

^{Γιατί η κοινωνία δεν είναι μια κοινωνία ανυποψίαστη. Η κοινωνία θέτει ερωτήματα πολύ σημαντικά. Ο απλός πολίτης θέτει το ερώτημα, πως εμείς του μιλούμε για δωρεάν παιδεία και υγεία ενώ του κοστίζει πανάκριβα η περίθαλψη των δικών του και η εκπαίδευση των παιδιών του;}

^{Η κοινωνία έχει ερωτήματα. Γιατί μέσα σε όλο το χώρο, στην αγορά ας πούμε, δεν υπάρχει δημοκρατία αλλά υπάρχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά, όταν ο μικρός και μεσαίος επιχειρηματίας για ελάχιστα χρήματα που χρωστά μπορεί να προσωποκρατείται και όταν τα μεγάλα συμφέροντα δεν τα ακουμπάει κανείς;}

^{Η κοινωνία έχει ερωτήματα. Που πάνε τα χρήματα; Γιατί τροφοδοτεί η δημόσια παιδεία και η δημόσια υγεία με τους πόρους που επενδύονται στην παραοικονομία της υγείας και της παιδείας;}

^{Η κοινωνία έχει ερωτήματα. Γιατί δεν μπορούμε σε μια παραλυτική δημοκρατία να παίρνουμε αποφάσεις έξω και πέρα από τους τοπικισμούς που παραλύουν κάθε δυνατότητα ευθύνης και απόφασης;}

^{Η κοινωνία έχει ερωτήματα που αφορούν την ευθύνη και τη διάκριση των εξουσιών. Η κοινωνία έχει ερωτήματα. Γιατί όταν βάζουμε τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, το ΣΔΟΕ ή η Υπηρεσία της ΕΛΑΣ δεν δέχονται να μπουν κάτω από τον έλεγχο γιατί τα κομματικά ή τα κυβερνητικά ή τα κρατικά τιμάρια δεν αποδέχονται να μειωθεί στο ελάχιστο η εξουσία;}

^{Εγώ γι' αυτό το μοντέλο διακυβέρνησης μιλάω χρόνια. Αυτό το μοντέλο διακυβέρνησης πρέπει να ανατρέψουμε για να ξαναγίνουμε προοδευτικοί και αριστεροί.}

^{Γι' αυτό λοιπόν η γνώμη μου είναι πάρα πολύ απλή. Πριν να μιλήσουμε για τη στροφή αριστερά ή τη στροφή δεξιά, πριν να μιλήσουμε για το ποια θα είναι τελικά η πολιτική μας στα μέτρα μας, πριν να πούμε στον ελληνικό λαό γιατί εμείς προτείνουμε 950 € και ο Καραμανλής μπορεί να προτείνει 930 € ή 970 € στους συνταξιούχους, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τον τρόπο που θα ασκήσουμε την εξουσία ως μια προοδευτική δύναμη και να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους και να πούμε πως δομικά ανατρέπουμε αυτό το μοντέλο.}

^{Αλλά εδώ υπάρχουν δυο καίριας σημασίας ζητήματα. Το πρώτο αφορά το κόμμα μας. Είναι δυνατόν ένα αρχηγικό, συγκεντρωτικό ΠΑΣΟΚ, ένα ΠΑΣΟΚ που δεν ασχολείται με την πολιτική παρά μόνο με το μοίρασμα της καρέκλας, να εμπνεύσει το πρότυπο στην κοινωνία ότι αυτό το κόμμα θα κάνει τη μεγάλη ανατροπή εκ βάθρων για να αλλάξει άρδην η δημοκρατία μας που έχει καταντήσει ολιγαρχική και μελαγχολική;}

^{Είναι δυνατόν -και είναι το πρώτο ερώτημα- χωρίς να δείξουμε άλλο πρότυπο στην κοινωνία να θέλουμε να μας πιστέψει η κοινωνία ότι δεν είμαστε ίδιοι με τη Νέα Δημοκρατία; Είναι δυνατόν -και το δεύτερο ερώτημα κρίσιμης σημασίας- χωρίς να επανατοποθετήσουμε τι είναι προοδευτικό και τι είναι πραγματικά συντηρητικό να μιλάμε για το αριστερά και δεξιά μόνο σε μια λογική του τύπου κάποιοι μας φύγανε, πήγαν στον Συνασπισμό ή κάποιοι άλλοι πήγαν στο ΚΚΕ και πρέπει να τους γυρίσουμε πίσω;}

^{Αντί να πούμε από την αρχή ότι υπάρχει μια συντηρητική Αριστερά και υπάρχει μια προοδευτική Αριστερά που πρέπει να δώσει μια καινούρια ταυτότητα στην πολιτική της και στη δράση της.}

^{Γιατί στη Γαλλία το παράδειγμα ήταν πάρα πολύ σημαντικό. Ο Σαρκοζί κέρδισε γιατί επανέφερε τις διαχωριστικές γραμμές από τις θέσεις της λαϊκής Δεξιάς και επειδή αυτές οι διαχωριστικές γραμμές απαντούσαν στα προβλήματα των ανθρώπων, θετικά ή αρνητικά γιατί διαχώριζε τους πολίτες, κέρδισε μια πλειοψηφία. Και από την άλλη μεριά η σοσιαλδημοκρατία είχε ένα θολό πρόγραμμα που έλεγε όλοι μαζί θα πάμε και όλοι αγαπημένοι και τι ωραίοι που είμαστε.}

^{Μα αυτή η ταυτότητα η χαμένη της ευρωπαϊκής Αριστεράς και το ΠΑΣΟΚ ήταν πάντα ένα κόμμα πολύ ενεργό, πολύ προωθημένο στις ιδεολογικές και πολιτικές αναζητήσεις του και στις στρατηγικές του παλιότερα, καλό θα είναι να επανακαθοριστεί, να υψώσουμε τις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές.}

^{Όμως οι πραγματικές διαχωριστικές γραμμές είναι ανάμεσα μας σύντροφοι. Γιατί το παρασιτικό κράτος και την παραοικονομία δεν το τροφοδοτούσαν μονάχα οι δυνάμεις του παρασκηνίου και του παρασιτισμού. Το τροφοδοτούσε πολλές φορές μια πολιτική που απευθυνόταν προς όλες τις κατευθύνσεις άχρωμη κα άοσμη.}

^{Γιατί όλα αυτά τα θέματα πρέπει να ξαναμπούν στο τραπέζι και να πούμε ότι δεν φτιάχνουμε μεγάλα κείμενα ωραία, που εγώ έχω γράψει πολλά από αυτά, και που συμφωνούμε όλοι μαζί και βάζουμε την υπογραφή από κάτω, αλλά μιλάμε βάζουμε το μαχαίρι βαθιά στα πραγματικά ιδεολογικά και πολιτικά δεδομένα για να πούμε τι είναι προοδευτικό και τι είναι συντηρητικό, για να διαχωριστούμε και εσωτερικά αν θέλετε, αν φτιάξουμε τις στάσεις μας και να απομονωθούν αυτοί που καταγγέλλουμε ότι κλέψανε ή πλούτισαν ή έκαναν οτιδήποτε άλλο.}

^{Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει ανάγκη από διοικητικά ή άλλα μέτρα. Έχει ανάγκη από δομές που δεν θα αναπαράγουν ξανά την ίδια μορφή της εξουσίας και το ίδιο μοντέλο διακυβέρνησης. Μόνο έτσι μπορούμε να μιλήσουμε για μια κυβερνώσα Αριστερά. Για μια κυβερνώσα Αριστερά που διασφαλίζει το δικαίωμα στη ευημερία μέσα από έναν δρόμο δημοκρατικής ανατροπής. Η μαγική λέξη είναι εμπιστοσύνη ξανά στο λαό, στη δύναμη του, στη σοφία του. Η μαγική λέξη είναι εμπιστοσύνη ξανά σ' αυτά που εμείς μπορούμε να κάνουμε τομή, να δώσουμε μια καινούρια διάσταση.}

^{Για ένα λοιπόν νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης που θα φέρνει τη νέα γενιά στο προσκήνιο της ιστορίας, που θα φέρνει πραγματικά την αντιμετώπιση θεμάτων όπως το περιβάλλον και το ασφαλιστικό με τη λογική της αλληλεγγύης των γενεών, που θα προσφέρει αξιοπρεπή διαβίωση για τον καθένα, όχι απλά πολλαπλασιάζοντας τα επιδόματα ή τις παροχές, αλλά δομικά ανακατανέμοντας τον πλούτο έτσι ώστε να μη μπορεί κανείς να του πάρει πίσω αυτό που κερδίζει κάθε φορά.}

^{Ή το συμβόλαιο εμπιστοσύνης για την κοινωνία της παραγωγής και της δημιουργίας. Γιατί λένε πολλοί για το θέμα της εργασίας. Η ελαστική εργασία, η ανασφάλιστη εργασία και όλα αυτά. Σωστό είναι αυτό. Λέει κάποιος, δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε ολοκληρωμένες θέσεις εργασίας; Υπάρχει ο κοινωνικός τομέας, υπάρχουν χίλια δυο πράγματα, υπάρχει μια διεύρυνση της γνώσης, υπάρχουν δυνατότητες, ευκαιρίες που μπορούν να έρθουν σε πολλές περιοχές με πολλούς τρόπους.}

^{Αλλά στο δίπολο ελαστικότητα της εργασίας και εργασιακές σχέσεις και προστασία των ασφαλιστικών και άλλων δικαιωμάτων, επειδή το δεύτερο ήταν δύσκολο όταν χάσαμε την ανατρεπτική μας δυναμική, φαινόταν ότι κάνουμε μόνο το πρώτο. Και λέμε διαφέρουμε από τη Νέα Δημοκρατία.}

^{Μα αν στη ζούγκλα του ιδιωτικού τομέα δεν μπορείς να αποκαταστήσεις στοιχειωδώς τα δικαιώματα της γυναίκας που δουλεύει στο ξενοδοχείο ή του απλού εργαζόμενου που φεύγει από την επιχείρηση χωρίς να παίρνει υπερωρία, ή απολύεται ανά πάσα στιγμή, αν δεν μπορείς να διασφαλίσεις αυτό, πώς θα πείσεις ότι μια ελαστική αγορά εργασίας θα μπορούσε να δώσει απάντηση;}

^{Δεν πας με τη γροθιά στο μαχαίρι. Δεν πας να σηκώσεις τον ανεμόμυλο ότι εγώ θα γυρίσω στην αρχή του 19ου και του 20ου αιώνα όπου υπήρχε ένα άλλο πεδίο εργασιακών σχέσεων. Πας στη σύγχρονη εποχή, αλλά είσαι σαφής ότι η πρακτική σου ξεκινάει από το προοδευτικό για να μπορέσει να πάει στις αλλαγές που απαιτούνται, σε όποιο επίπεδο απαιτούνται μέσα στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης.}

^{Και ένα τελευταίο θέμα που αφορά το συμβόλαιο εμπιστοσύνης, είναι επιτέλους να τελειώσουμε το καλαμπούρι με μια κοινωνία χωρίς κανόνες. Ψηφίζουμε νόμους και δεν τους εφαρμόζουμε. Φτιάχνουμε θεσμούς και δεν τους ολοκληρώνουμε, γιατί σταματάνε στη μέση. Παίρνουμε αποφάσεις που δεν τις υλοποιούμε και προπαντός απευθυνόμαστε απέναντι στον πολίτη πάντα με έναν τρόπο άνισο και μεροληπτικό.}

^{Εγώ θα ήθελα να δω πραγματικά να υπάρχει μια πραγματική δημοκρατία στην αγορά. Θα ήθελα την αξιοκρατία της επόμενης φάσης να έχει κλείσει όλα τα παράθυρα που αφήσαμε ανοιχτά ένα διάστημα και τώρα άνοιξε και τις πόρτες η Νέα Δημοκρατία και διέλυσε κάθε αξιοκρατία.}

^{Θα ήθελα να δω, όταν ένας αγρότης ενισχύει το εισόδημα του με τη δική μας πολιτική, γίνεται σύγχρονος επιχειρηματίας, θα ήθελα να δω παράλληλα ότι όταν θα βάλει το καμένο δάσος στα στρέμματα που θα θέλει την επιδότηση κάποιος θα του πει όχι. Είτε είναι στην Αυτοδιοίκηση και εκφράζει το ΠΑΣΟΚ, είτε είναι στην κυβέρνηση και εκφράζει το ΠΑΣΟΚ.}

^{Θα ήθελα να δω όταν δίναμε τα χρήματα πραγματικά και ενισχύαμε τους συνεταιρισμούς ότι μπορούσαμε να πούμε κάποια στιγμή τέρμα βρε αδελφέ, δεν μπορεί αυτός που τον αναγκάζεις να κάνει κοινωνική πολιτική μαζεύοντας τα σταφύλια από παντού και άρα να μη βγάζει ανταγωνιστικό προϊόν, να τον χρεώνεις στην εταιρεία, στον συνεταιρισμό, γιατί δεν έχει όρους ανταγωνισμούς σωστούς. Να ξεχωρίσει επιτέλους. Θέλει να κάνει το κράτος κοινωνική πολιτική; Να την πληρώσει.}

^{Το ασφαλιστικό τώρα συζητιέται πάλι με έναν τρόπο τελείως οριζόντιο. Ενώ πρώτα πρέπει να ξεκινήσει από τις υποχρεώσεις του κράτους απέναντι στα Ταμεία, για να μπορεί μετά να πάει σε εξυγίανση και εξορθολογισμό. Διαφορετικά καμία λύση δεν θα είναι βιώσιμη και μετά από 10 χρόνια θα μιλάμε και πάλι για το τι θα γίνεται το 2075 αυτή τη φορά γιατί θα έχουν περάσει εν τω μεταξύ και άλλα 10 χρόνια. Μια δημοκρατία με κανόνες για όλους και διαφάνεια παντού.}

^{Φίλες και φίλοι, είμαστε σήμερα στο τέλος μιας εποχής. Πρέπει να επανακαθορίσουμε τις εθνικές μας προτεραιότητες. Τώρα πρέπει να απαντήσουμε μετά την ΟΝΕ τι. Αυτό το νόημα έχει η πρόταση για ένα συμβόλαιο εμπιστοσύνης, για μια κυβερνώσα Αριστερά.}

^{Πρέπει να δούμε την ανάπτυξη με μέτρο τον άνθρωπο να ξαναζωντανεύει τις περιφέρειες της χώρας μετά από ένα μεγάλο διάστημα διαχειριστικής πολιτικής και να τους δίνει το δικαίωμα στον πλούτο τους, στην ταυτότητα τους, στη ζωντάνια τους, στις τοπικές τους δυνάμεις, να ελέγξουν μια πορεία πραγματικής ανάπτυξης και ευημερίας.}

^{Τώρα πρέπει να εγγυηθούμε την ανασύνταξη της Πολιτείας, όχι να λέμε μόνο επιτελική -τα έλεγα και εγώ παλιά και τα λέω πάντα, είναι και δικές μου θέσεις από τότε που ήμουν Υπουργός Εσωτερικών- επιτελική κυβέρνηση, περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, αλλά να επανακαθορίσουμε από μηδενική βάση τις αρμοδιότητες, να τις κοστολογήσουμε και να αλλάξουμε τη δομή του προϋπολογισμού.}

^{Εδώ έχουμε βουλευτές μας. Ξέρουν πολύ καλά ότι κάθε χρόνο ψηφίζουν την ίδια κατηγορία, την ίδια δομή προϋπολογισμού. Θες ανατροπή, αλλά οι κωδικοί χρησιμοποιούνται από τους Υπουργούς κατά το δοκούν. Μεταφέρουν από το ένα στο άλλο κλπ. Αν κάνεις ολοκληρωμένους προϋπολογισμούς σε κάθε περιφέρεια και αφήσεις μόνο τις ανελαστικές δαπάνες στο κράτος και στα μεγάλα έργα υποδομής και ανάπτυξης, τότε αυτόματα δεν θα μπορεί αυτή η δομή του προϋπολογισμού παρά να στηρίξει επί της ουσίας την ανάπτυξη σε όλες τις γωνιές της χώρας.}

^{Αντί να μιλάμε λοιπόν για αυτές τις μεγάλες αλλαγές, γι' αυτή την πραγματική ανασύνταξη της Πολιτείας, μιλάμε συνήθως για πολιτικές που ρωτάνε ο καθένας πόσο μέσα είσαι, τι έκανα εγώ τότε όταν έλεγα αυτή την πρόταση, ποιοι συμμετείχαν στη διαμόρφωση της, πόσο αριστερό ή δεξιό είναι το πρόγραμμα μας και όλα αυτά τα πράγματα. Αν δεν μπούμε σ' αυτό τον τομέα, σ' αυτή τη μεγάλη τομή στο μοντέλο διακυβέρνησης, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να υπάρξει μέλλον σ' αυτή την κοινωνία. Άρα λοιπόν έχουμε ένα χρέος μεγάλο να δώσουμε μαζί αυτή τη μάχη.}

^{Αγαπητές φίλοι και φίλοι, είμαστε όλοι μαζί, δεν είμαστε όμως όλοι ίδιοι. Έχουμε διαφορετική καταγωγή, έχουμε διαφορετική διαδρομή, έχουμε διαφορετικά βιώματα. Εμφανίστηκα μόνος μου με το ιδεολογικό και πολιτικό μου στίγμα.}

^{Μόνος και ελεύθερος καθώς ταιριάζει σε μια νέα ιδρυτική πράξη για ένα κίνημα που εγώ πιστεύω ότι μπορεί να αναγεννηθεί γιατί οι νέες εποχές έχουν έρθει είτε με νέα κόμματα είτε με αναγεννημένα κόμματα και γιατί πιστεύω βαθιά και αυτό λέω ότι θα είμαι ο τελευταίος που θα κλείσει την πόρτα, ότι δεν μπορεί να κλείσουν ποτέ - ποτέ οι πόρτες αυτού μεγάλου Κινήματος που έφτιαξε ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1974.}

^{Δεσμεύομαι μόνο από τις αρχές, τις αξίες, την ανεξάρτητη σκέψη, την αυτόνομη διαδρομή μου. Δεν υποτάσσομαι σε εσωκομματικά χαρακώματα, σε στρατόπεδα σε σύγκρουση μηχανισμών. Δεν καλλιέργησα το προφίλ του αρχηγού, δεν με ενδιέφερε. Με ενδιέφερε με τις ιδέες μου να είμαι πάντα μπροστά στην πρώτη γραμμή της μάχης και ότι έκανα μέχρι τώρα τα έκανα με απόλυτη συνείδηση και γιατί το αγαπώ.}

^{Θέλω να απευθυνθώ σε εσάς και να σας πω να αποδεχτείτε ότι η 11η Νοεμβρίου δεν είναι παρά ένας σταθμός στην πορεία μας.}

^{Και εγώ θα απευθυνθώ σε εσάς και θα σας πω ότι η ψήφος σας που παρασύρεται ή που βρίσκεται ή που εγκλωβίζεται μέσα σε απολίτικες πρακτικές και επιδιώξεις, πρέπει να αποκτήσει ιστορικό βάρος και πολιτικό βάρος. Γιατί πιστεύω ότι αυτό θα είναι πολύ θετικό για το ΠΑΣΟΚ της επόμενης ημέρας.}

^{Τη βάση του ΠΑΣΟΚ κανείς δεν μπορεί να τη διασπάσει και να τη διχάσει όσο και αν προσπαθούμε διότι αυτή η βάση έχει ακόμη μέσα της την ευαισθησία και τη δύναμη της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης.}

^{Θέλω και στέκομαι μπροστά σας ζητώντας την εμπιστοσύνη σας για μια πραγματική επιτέλους επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ, για μια νέα ριζοσπαστική και προοδευτική και κυβερνώσα αριστερά, για μια δημοκρατική ανατροπή που δίνει τη δυναμική μιας νέας μεταπολίτευσης στη χώρα, για ένα άλλο πολιτικό σύστημα, για μια πολιτική που ξαναγίνεται στέγη στο βάθρο της και γίνεται ξανά προοδευτική δύναμη δημιουργίας και αναζωογόνησης.}

^{Το έχει ανάγκη η κοινωνία μας, το έχει ανάγκη η πατρίδα μας πριν απ' όλα, το έχει ανάγκη ένας λαός που βρίσκεται κάτω από μια άθλια κατάσταση και διακυβέρνηση και που αποζητά και θέλει το δικαίωμα στην ευημερία, το έχει ανάγκη η μεγάλη δημοκρατική παράταξη, το έχει ανάγκη αυτό το μεγάλο κίνημα που έρχεται από πολύ μακριά και θα πάει πολύ πιο μακριά.}

Σας ευχαριστώ και για την παρουσία σας και για την υποδοχή σας και για την αγάπη σας και για την εμπιστοσύνη σας.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»

ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΥΠΑ

(21 Οκτωβρίου 2007)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καταθέσατε υποψηφιότητα για να διασφαλίσετε, όπως είπατε, την ενότητα. Δεν το κάνουν αυτό οι κύριοι Γ. Παπανδρέου και Ευ. Βενιζέλος;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν ισχυρίστηκα ποτέ κάτι τέτοιο. Θέλω, όμως, να σας θυμίσω την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί τις πρώτες μέρες. Προσωποποιήσαμε μια διαδικασία εξόχως πολιτική. Αντί να συζητάμε για το παρόν και το μέλλον της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, αντί να σκύψουμε με αίσθημα ευθύνης πάνω στα βαθύτερα αίτια που οδήγησαν σε μια οδυνηρή ήττα, βρεθήκαμε ν' ασχολούμαστε με το ποιος είναι ικανός ή ανίκανος, ποιος υπονόμευσε ή όχι, ποιος είναι περισσότερο και καλύτερο ΠΑΣΟΚ από τον άλλον. Στη βάση μας, η απογοήτευση για το εκλογικό αποτέλεσμα, αντικαταστάθηκε με την θλίψη και την αγανάκτηση. Σ' αυτό το κλίμα η δική μου υποψηφιότητα υπήρξε λυτρωτική. Και πρέπει να σας πω ότι ανεξάρτητα από το τελικό αποτέλεσμα νιώθω ήδη ο ηθικός νικητής αυτής της κορυφαίας διαδικασίας για το Κίνημα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Παρά την παρουσία σας, πάντως, οι προσωπικές αντιπαραθέσεις, οι τηλεοπτικές μονομαχίες, οι διαξιφισμοί συνεχίζονται σε καθημερινή βάση....

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Συμφωνώ, αλλά πρέπει να σημειώσω ότι υπάρχει πια μια δυνατή φωνή που δεν επιτρέπει να οδηγηθούμε σε ακραίες συνέπειες. Μπορεί οι κάθε λογής υπασπιστές που βρήκαν την ευκαιρία να ταμπουρωθούν σε ξεπερασμένα εσωκομματικά χαρακώματα και να πυροβολούν αδιακρίτως σε κάθε κατεύθυνση να μην εγκαταλείπουν την προσπάθεια, όμως, οι φίλοι και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ τους αποδοκιμάζουν ανοιχτά. Γυρίζω όλη τη χώρα. Η πολιτική μου πρόταση κερδίζει συνεχώς έδαφος, η φωνή της πολιτικής και της λογικής ανοίγει δρόμο. Σας διαβεβαιώνω ότι κάτι καινούργιο γεννιέται απέναντι στο ΠΑΣΟΚ των αξιωματούχων και της καρέκλας χωρίς χρώμα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι αλλά όλα δείχνουν ότι δεν είναι αρκετό να σας φέρει νικητή...

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Αυτό θα το δούμε. Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα. Και πρέπει να σας πω κάτι ακόμη. Δεν ξέρω αν η 11^η Νοεμβρίου είναι ο αυτοσκοπός των δύο συνυποψήφιων μου, ο αποκλειστικός στόχος. Για μένα που διεκδικώ τη θέση του Πρόεδρου για να υπηρετήσω το Κίνημα είναι μια στιγμή, ένας σταθμός σε μια διαδρομή που δεν σταματά πουθενά. Σ' ένα δρόμο που συνεχίζεται. Αυτό υπαγορεύουν η ψυχή μου, η συνείδηση μου, η διαδρομή μου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τελικά ποιος έχασε τις εκλογές στις 16 Σεπτεμβρίου; Ο κ. Γ. Παπανδρέου ή ο κ. Κ. Σημίτης;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Και οι δύο έχουν τις ευθύνες τους. Ο Κ. Σημίτης γιατί παρά το τεράστιο έργο που έκανε και τους στόχους που πέτυχε άφησε το μοντέλο διακυβέρνησης να εκφυλλιστεί και το κόμμα να οδηγηθεί στην απόλυτη απαξίωση. Ο Γ. Παπανδρέου γιατί παρά τη σωστή διάγνωση, την σαφή πρόθεση ν' αλλάξει το ΠΑΣΟΚ για να αλλάξει τη χώρα δεν κατάφερε να εμφανίσει μια συνολική εναλλακτική πρόταση αξιόπιστη. Όμως τι ψάχνουμε τα πραγματικά αίτια ή αποδιοπομπαίους τράγους;

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και ποια είναι τα πραγματικά αίτια;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Τις εκλογές τις έχασε το ΠΑΣΟΚ που δεν κερδίζει. Το ΠΑΣΟΚ που έδειχνε να θέλει να ρίξει ανάθεμα σ' ένα κυβερνητικό κύκλο που πέρα από τα λάθη και τις ανεπάρκειες άλλαξε την όψη της χώρας και βελτίωσε τη ζωή των πολιτών. Το ΠΑΣΟΚ των θολών θέσεων, της μη συλλογικής λειτουργίας, το ΠΑΣΟΚ που αδυνατούσε να προχωρήσει σε ρήξεις και ανατροπές με τον ξεπερασμένο εαυτό του. Αυτό το ΠΑΣΟΚ έχασε τις εκλογές. Οι γενικοί αφορισμοί και οι ισοπεδώσεις μπορεί να εξυπηρετούν την προσωπική επιδίωξη, τη σκοπιμότητα της στιγμής, αλλά δεν υπηρετούν την αλήθεια. Και η αλήθεια είναι ότι όσο δεν αλλάζουμε ρότα δεν κερδίζουμε. Και δεν το λέω τώρα αυτό. Το έχω πει την επαύριον της νίκης του 2000

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μήπως φταίνε οι «υπονομευτές»;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Ούτε οι «ανίκανοι», ούτε οι «υπονομευτές», ούτε οι «δεξιοί» και οι «αριστεροί». Αυτοί δεν είναι πολιτικοί όροι και δεν μπαίνω σε τέτοια συζήτηση. Τη θεωρώ και αστεία και επικίνδυνη και αποπροσανατολιστική. Όσοι θέλουν να επιδοθούν σε κυνήγι μαγισσών πρόβλημα τους. Ας το κάνουν. Να ξέρουν, όμως, ότι ακολουθούν τον εύκολο και επικίνδυνο δρόμο. Ο δύσκολος και νικηφόρος είναι αυτός της ειλικρινούς αυτοκριτικής, της ενότητας, της σύνθεσης, της προοπτικής.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ζητάτε συλλογική ηγεσία. Πως θα χαρακτηρίζατε το μοντέλο ηγεσίας του κ. Γ. Παπανδρέου;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Απέχει πολύ από την δική μου φιλοσοφία για την λειτουργία του ΠΑΣΟΚ. Είναι φανερό ότι προτείνω ένα άλλο μοντέλο πλήρους εσωκομματικής δημοκρατίας και νέας συλλογικότητας. Ένα μοντέλο λιγότερο αρχηγικό και άκρως συλλογικό. Τις προτάσεις μου τη διατύπωσα εγκαίρως και όταν πρότεινα αλλαγές στο Καταστατικό το 2005 και όταν κάλεσα τον Πρόεδρο να βγάλει μπροστά την πρώτη ομάδα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εμπιστεύεστε τον κ. Ευ. Βενιζέλου που συμφωνεί με τις προτάσεις σας;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Είναι παρήγορο ότι ο Ευ. Βενιζέλος έσπευσε να συμφωνήσει με την πρόταση μου παρ' ότι στην εξειδίκευση της μου φαίνεται λίγο υπερβολική με τα τόσα όργανα που προτείνει. Η συζήτηση μόλις άνοιξε θα δούμε τις συλλογικές προτάσεις για τη φυσιογνωμία, τη στρατηγική, της πολιτικές ανατροπές που προτείνω και τι θα γίνει. Η Συνδιάσκεψη κατά τη γνώμη μου θα είναι σταθμός για όλους.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μήπως έχει κλείσει ο κύκλος του ΠΑΣΟΚ και το κρατάτε «ζωντανό» με τεχνητά μέσα;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Όσοι υποστηρίζουν αυτή την άποψη, ονειρεύονται την επιστροφή σε περιόδους που η δημοκρατική παράταξη, κατακερματισμένη αδυνατούσε να έχει κυβερνητική προοπτική. Η επιστροφή στις εποχές της μονοκρατορίας της Δεξιάς, είναι όνειρο θερινής νυκτός και καλό είναι όσοι επεξεργάζονται τέτοια σενάρια να ξυπνήσουν αμέσως. Το ΠΑΣΟΚ, όπως είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου, είναι η δυνατότητα της Αριστεράς να κυβερνήσει. Αυτή η δυνατότητα είναι αδιαπραγμάτευτη και δεν θα ήθελα να βρισκόμουνα στη θέση αυτού που θα επιχειρήσει να την αμφισβητήσει.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως αντιμετωπίζετε τη θέση ότι τα συμφέροντα προσπαθούν να ελέγξουν το ΠΑΣΟΚ;

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Τα συμφέροντα κάνουν τη δουλειά τους και εμείς την δική μας. Είναι σπουδαία δουλειά να θέλεις να χειραγωγήσεις ένα μεγάλο κόμμα με λαϊκές αναφορές. Αυτό είναι στη λογική της σύμφυσης των εξουσιών που ζούμε παγκοσμίως. Η δική μας δουλειά είναι εντελώς αντίθετη. Η αυτονομία της πολιτικής αποτελεί όρο επιβίωσης συνολικά του πολιτικού συστήματος. Και το στοίχημα είναι υπόθεση των προοδευτικών δυνάμεων που οφείλουν αντί να καταγγέλλουν και να αφορίζουν να προτείνουν ένα ριζοσπαστικό σχέδιο αλλαγών που θα λύσουν δομικά και όχι με ευχολόγια το πρόβλημα. Θα το λέω μονότονα. Ο τόπος χρειάζεται νέα μεταπολίτευση.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΙΣΟΤΙΜΙΑ»

ΚΑΙ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ Δ.Γ.ΠΑΠΑΔΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟ
(20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την ώρα που σας περίμεναν για φαγητό οι συνάδελφοι σας (του λεγόμενου τρίτου πόλου), εσείς αποφασίζατε να θέσετε υποψηφιότητα για την Προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Τι ήταν εκείνο που σας ώθησε να το κάνετε;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Οφείλω για την αποκατάσταση της αλήθειας να ξεκαθαρίσω ορισμένα πράγματα. Πράγματι, είχα κληθεί να πάρω μέρος στην συνάντηση στο σπίτι του Θ. Πάγκαλου.

Βλέποντας ότι το όλο θέμα είχε πάρει μεγάλη δημοσιότητα και συνοδευόταν από αρκετή δόση πολιτικής παραφιλολογίας, αποφάσισα να μην πάω. Τηλεφώνησα στον Θ. Πάγκαλο το πρωί της Πέμπτης και του το είπα.

Την απόφαση μου να είμαι υποψήφιος, την πήρα στις 12 τα μεσάνυχτα. Δεν το ήξερε ούτε η γυναίκα μου. Την άλλη μέρα το πρωί, ανακοίνωσα την υποψηφιότητα μου.

Σας θυμίζω ότι κατέθεσα την υποψηφιότητα μου σε μια στιγμή που η διαδικασία για την εκλογή Προέδρου έπαιρνε προσωπικά χαρακτηριστικά. Το κλίμα που είχε δημιουργηθεί με ανησυχούσε ιδιαίτερα. Έβλεπα ότι το ΠΑΣΟΚ, για μια ακόμα φορά αντί να συζητήσει πολιτικά, κάτι που ήταν απολύτως αναγκαίο, μην ξεχνάμε άλλωστε ότι προερχόμασταν από μια μεγάλη και οδυνηρή ήττα, θα υποβάθμιζε μια κορυφαία και σημαντική ψηφοφορία, σε σύγκριση προσώπων και σύγκρουση μηχανισμών. Το έργο το έχω ξαναδεί και δεν μου άρεσε η επανάληψη του. Το θεωρούσα αστείο και συνάμα επικίνδυνο. Κατέθεσα την υποψηφιότητα μου, λέγοντας, επιτέλους ας μιλήσουμε για πολιτικές. Νομίζω ότι η συμβολή μου στον πολιτικό διάλογο θέσεων που υπάρχει είναι σημαντική. Θεωρώ ότι ήταν η πρώτη επιτυχία της υποψηφιότητας μου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε τα «πρωτοκλασάτα» στελέχη του ΠΑΣΟΚ που δεν έχουν εκφραστεί δημόσια για το ποίον θα στηρίξουν θα πρέπει να πούμε την γνώμη τους φωναχτά;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν θέλω να μπω σε αυτή την συζήτηση, δεν μου αρέσει να κάνω υποδείξεις σε ζητήματα που αφορούν ανάληψη ευθύνης σε σημαντικά ζητήματα. Είναι καθαρά προσωπικές αυτές οι επιλογές. Άλλωστε θεωρώ αναφαίρετο δικαίωμα όλων των στελεχών του ΠΑΣΟΚ και όχι μόνο των κορυφαίων να τοποθετηθούν όταν κρίνουν κατάλληλο τον χρόνο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νομίζετε ότι αντιμετωπίζεστε ισότιμα (σε σχέση με τους δύο άλλους υποψηφίους) από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τον κομματικό μηχανισμό;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Από την βάση του ΠΑΣΟΚ δεν έχω παράπονο αντίθετα νιώθω ότι μ' ακούει το όλο ΠΑΣΟΚ. Άλλωστε σε αυτή τη φάση, επαναλαμβάνω, προέχει η επαφή μου με την βάση. Αυτό έχει για μένα μεγαλύτερη σημασία. Όσον αφορά τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν μπορώ να τα παρακολουθώ καθημερινά. Δεν έχω χρόνο. Έχω τη γνώμη ότι και με σέβονται και με υπολογίζουν παρ' ότι η «μονομαχία» των άλλων δύο και τα «γαργαλιστικά» παράθυρα των αντι - μαχητών των παρατάξεων είναι πιο θεαματικά και έχουν «σασπένς».

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα προτιμούσατε στις 11 Νοεμβρίου να ψηφίσουν και ψηφοφόροι άλλων κομμάτων ή μόνο του ΠΑΣΟΚ και γιατί;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Θα προτιμούσα, το σύνολο των πολιτών που επέλεξαν να ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, να συμμετάσχουν στην διαδικασία για την εκλογή του Προέδρου του. Θέλω να επισημάνω κάτι που το θεωρώ σημαντικό. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, είναι ο εν δυνάμει πρωθυπουργός της χώρας. Υπό αυτή την έννοια, πολίτες που μας είχαν ψηφίσει στο παρελθόν, που δεν μας επέλεξαν σε αυτή την αναμέτρηση αλλά εξακολουθούν να εναποθέτουν τις ελπίδες τους στο αναγεννημένο ΠΑΣΟΚ, είναι ευπρόσδεκτοι. Βλέπω την διαδικασία για την εκλογή Προέδρου, όχι απλά ως μια κομματική διαδικασία, αλλά ως ευκαιρία να ξανασυναντηθούμε με την κοινωνία

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως αντιμετωπίζεται το επιχείρημα της χαμένη ψήφου, για την υποψηφιότητα σας, που περνάει σε πολλούς, οι οποίοι πιθανόν να σας ψήφιζαν;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Θεωρώ ότι το επιχείρημα αυτό στερείται πολιτικού περιεχομένου.

Εγώ ζητώ από τα μέλη και τους φίλους του ΠΑΣΟΚ να απεγκλωβιστούν από λογικές χαρακωμάτων, να πάνε με ψηλά τη συνείδηση και τη σημαία της ελπίδας να ψηφίσουν αυτό που νομίζουν ότι είναι πιο άξιο, πιο καλό για το κίνημα και μπορεί να οδηγήσει τα πράγματα μπροστά. Δεν είμαστε δύο ή τρία κόμματα, κολυμπούμε στην ίδια κοίτη του ποταμού, δεν είναι δυνατόν να μιλά κανείς για χαμένη ψήφο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε αναφέρει στο παρελθόν ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να υπηρετεί το κίνημα και όχι το αντίθετο. Τούτο γίνονταν μέχρι σήμερα και τι προτείνετε επ' αυτού;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Η πρόταση μου τα λέει όλα. Επιστροφή στην εσωκομματική δημοκρατία και το συλλογικό ΠΑΣΟΚ. Γιατί αν οι ιδέες, οι πολιτικές μας και κυρίως οι πρακτικές μας δεν αλλάξουν εκ βάθρων κανείς από μας δεν κερδίζει τη ΝΔ. Αν υποταχτούμε στη συλλογική ανάγκη όλοι μας και όλοι μαζί το μπορούμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν στις 12 Νοεμβρίου είστε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τι θα θέσετε ως προτεραιότητα;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Προτεραιότητα μου είναι η εφαρμογή των όρων και των προϋποθέσεων που έχω θέσει για την αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ, η εφαρμογή των όρων και των προϋποθέσεων για την κυβερνώσα Αριστερά, που θα παρουσιάσω τις επόμενες μέρες. Προτεραιότητα μου είναι μια αντιπολίτευση σε δομικό επίπεδο, στη βάση μιας καθαρής ταυτότητας και φυσιογνωμίας και όχι ενός θολού πολιτικού πλαισίου. Σημασία έχει ο λαός που ήδη αντιμετωπίζει την κρυφή ατζέντα της ΝΔ να μας βρει πλάι του πραγματικούς συμπαραστάτες και μαχητές. Να μην νιώθει μόνος του.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως σας βλέπουν τα επιτελεία των δύο άλλων συνυποψήφιων;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν έχω ασχοληθεί δεν έχω εικόνα και δεν είναι αυτό το ζητούμενο και η αγωνία μου. Με ενδιαφέρει πώς βλέπει την υποψηφιότητα μου η βάση του Κινήματος, οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, ο κόσμος που αγωνιά για την παράταξη. Από τις μέχρι τώρα περιοδείες μου στην περιφέρεια, μπορώ να πω ότι η υποψηφιότητα μου τυγχάνει μιας αποδοχής, που με κάνει να νοιώθω ήδη δικαιωμένος για την επιλογή μου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν οι δημοσκοπήσεις πριν την ψηφοφορία σας εμφανίζουν σε άσχημη θέση, προτίθεστέ να παραιτηθείτε;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, ούτε ως υποψία σκέψης, με προσβάλλει και μόνο η διατύπωση σας. Δεν ήρθα να μετρήσω κουκιά ή πιόνια σε μια ομάδα. Ήρθα να οριοθετήσω ένα πολιτικό χώρο και να οδηγήσω το ΠΑΣΟΚ μπροστά. Αλίμονο αν γνώμονας της πρωτοβουλίας μου ήταν οι δημοσκοπήσεις. Το συμφέρον της παράταξης είναι και ήδη νιώθω ηθικός νικητής γιατί η πορεία προς την 11η Νοεμβρίου γίνεται απρόσκοπτα και δημιουργεί ελπίδα για το αύριο του ΠΑΣΟΚ. Όσο για την κάλπη έχουμε πολύ χρόνο μπροστά μας, ας μην βιαζόμαστε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν βρεθείτε εκτός δεύτερου γύρου, ποιον θα υποστηρίξετε;

KΩΣΤΑΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Πιστεύω ότι θα είμαι στο δεύτερο γύρο. Αν όχι τα κριτήρια της στάσης μου είναι καθαρά οι προϋποθέσεις που έθεσα, ανακοινώνοντας την υποψηφιότητα μου. Αφορούν τις δεσμεύσεις, τις πρακτικές, την άποψη για την οργάνωση και την λειτουργία του ΠΑΣΟΚ, ως ανοιχτού πολιτικού κόμματος, χώρου ελεύθερης πολιτικής σκέψης και έκφρασης, που δρα στην κοινωνία, υπερασπιζόμενο τα συμφέροντα της κοινωνίας. Θέση θα πάρω. Δεν έχω μάθει να μην παίρνω θέση.

Αλλά όταν πρέπει και πάντα με καθαρή σκέψη για την παράταξη και το συμφέρον της.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ: «Προτάσεις για το ΠΑΣΟΚ της νέας εποχής - Δομή και Λειτουργία»

Κατέθεσα την υποψηφιότητά μου σε μία στιγμή που η διαδικασία για την εκλογή Προέδρου έπαιρνε προσωπικά χαρακτηριστικά που οδηγούσαν στην πόλωση αποστερούμενη από την ουσία της. Ουσία που αφορά τη συζήτηση σε βάθος για το παρόν και το μέλλον της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης μετά την οδυνηρή μας ήττα στις εκλογές.

Αυτό που με φοβίζει ακόμα περισσότερο από την ήττα είναι η τάση μας να επιστρέφουμε στο παρελθόν. Να αναστήνονται διαχωριστικές γραμμές του χθες. Να απονέμονται αβασάνιστα ταμπέλες. Να κινδυνεύουμε να μετατρέψουμε την 11^η Νοεμβρίου από μια αναγεννητική συνάντησή μας με την κοινωνία σε διαμάχη εσωκομματικών χαρακωμάτων χωρίς περιεχόμενο.

Οι προσωπικές επιθέσεις, οι καταλογισμοί προθέσεων, οι συνομωσιολογίες, οι απειλές και οι διαξιφισμοί είναι η χειρότερη δυνατή προσφορά στην ενότητα και στην προοπτική της παράταξης.

Επιτέλους ας σεβαστούμε την τραυματισμένη βάση του ΠΑΣΟΚ. Ας βάλουμε στα θηκάρια τα σπαθιά. Εγώ επιμένω και θα επιμείνω μέχρι το τέλος. Θέλω να έρθει η πολιτική στο τραπέζι. Γι' αυτό σήμερα καταθέτω τη συνολική μου πρόταση για το ΠΑΣΟΚ της νέας εποχής τη δομή και τη λειτουργία του.

Και καλά θα κάνουμε αντί να εξαντλούμαστε σε αποπροσανατολιστικές διαμάχες και μεγάλα λόγια να δεσμευτούμε συγκεκριμένα:

§ Θα καταστήσουμε τον ενεργό πολίτη συμμέτοχο στην πορεία μας ή θα τον γράφουμε απλώς σε ένα δίκτυο για να τον χρησιμοποιούμε όποτε τον έχουμε ανάγκη;

§ Θα δώσουμε τη δυνατότητα στο μέλος του ΠΑΣΟΚ να γίνει αυτεξούσιο να αποφασίζει για τους αντιπροσώπους του, για τους υποψηφίους του, ή θα του την αφαιρούμε χρησιμοποιώντας παράθυρα του καταστατικού;

§ Θα επιστρέψουμε στην οργάνωση βάσης πραγματική εξουσία αποκεντρώνοντας τις αποφάσεις και τις ευθύνες καθώς και την αξιολόγηση και τον έλεγχο των αξιωματούχων της ή θα εξακολουθούμε να την αφυδατώνουμε από οποιαδήποτε πολιτική πνοή;

§ Θα δώσουμε στη νέα γενιά τη δυνατότητα να συμμετέχει θεσμικά και δικαιωματικά σε όλα τα όργανα του Κινήματος ή θα την κρατήσουμε έξω από την πορεία του αφημένη στην τύχη της;

§ Θα ανασυγκροτήσουμε τη σπονδυλική στήλη του ΠΑΣΟΚ με τα ενδιάμεσα όργανά της ή θα την αφήσουμε θρυμματισμένη καθιστώντας τη δράση όλου του Κινήματος αναποτελεσματική;

§ Θα δώσουμε τη δυνατότητα σε μια νομιμοποιημένη από συνέδριο συλλογική ηγεσία να λειτουργεί δίπλα και μαζί με τον Πρόεδρο με ρόλο διακριτό και συγκεκριμένο και καταστατικά κατοχυρωμένο ή θα εξακολουθούμε να εξαρτούμε τη συλλογική υπόσταση του ΠΑΣΟΚ από τη θέληση του εκάστοτε Προέδρου;

§ Και τέλος θα δώσουμε όλη τη δύναμη σε έναν Πρόεδρο να εκφράσει πραγματικά και αυθεντικά το κίνημα ως συλλογικό υποκείμενο εκλεγόμενος από όλα τα πραγματικά μέλη του ΠΑΣΟΚ και όχι από αόριστα και συγκεχυμένα σώματα ή θα καθηλώσουμε το Κίνημα να υπηρετεί τις επιδιώξεις του εκάστοτε Προέδρου;

Τη συγκεκριμένη πρόταση την καταθέτω για συζήτηση στην πορεία προς την Εθνική Συνδιάσκεψη και καλώ τους συνυποψήφιους μου να πουν καθαρά τις θέσεις τους για το ΠΑΣΟΚ της επόμενης μέρας.

Η Συνδιάσκεψη οφείλει να πάρει θέση και να μας δεσμεύσει.

Σε ό,τι με αφορά θα συμβάλλω με όλες μου τις δυνάμεις ώστε η επόμενη μέρα να βρει το ΠΑΣΟΚ μεγάλο ενιαίο και ενωμένο απ' όποια θέση και αν μας τάξει η βάση και οι φίλοι του Κινήματος.

Ούτε διαγραφές, ούτε υποταγές, ούτε διαπραγματεύσεις, ούτε εκβιασμοί έχουν θέση σε ένα Κίνημα που πρέπει να ξαναβρεί το δρόμο του για το καλό του τόπου και του λαού. Συμπληρωματικά σας λέω ότι στην αρχή της άλλης βδομάδας θα παρουσιάσω τις θέσεις μου για την κυβερνώσα αριστερά.

Σας ευχαριστώ.

ΠΑΣΟΚ

ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Προοίμιο

Οδηγώντας τη χώρα από την εξαρτημένη και περιθωριακή της θέση στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων μέσα από την πολύχρονη προοδευτική μας διακυβέρνηση πληρώσαμε το τίμημα. Μετατρέψαμε σταδιακά το ΠΑΣΟΚ της αυτοοργάνωσης του 1974 από ένα λαογεννές, ριζοσπαστικό κίνημα στο κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων του 2007.

Τώρα όλοι ομολογούμε ότι είμαστε οριστικά σε τέλος εποχής και πρέπει ν´ αλλάξουμε αν θέλουμε πραγματικά ν´ αλλάξουμε την Ελλάδα. Κάθε νέος ιστορικός κύκλος αν θέλει να είναι κύκλος προόδου και ευημερίας ανοίγει με νέα ή αναγεννημένα κόμματα. Πολύ περισσότερο σήμερα που το πολιτικό μας σύστημα άγγιξε τα όρια του και η ολιγαρχική και μελαγχολική μας δημοκρατία μπήκε σε πλησίστια κρίση.

Η χώρα έχει ανάγκη από τη δυναμική μιας νέας μεταπολίτευσης. Να έρθει ξανά η νέα γενιά στο προσκήνιο της ιστορίας. Να συγκροτηθεί ένα μέτωπο προοδευτικών δυνάμεων που θα ανατρέψει τα δεδομένα και την ακινησία των σχέσεων εξουσίας.

Να απαντήσει πειστικά στις προκλήσεις της νέας εποχής είτε αυτές αφορούν νέους στόχους και εθνικές προτεραιότητες, είτε αφορούν το κρίσιμο σταυροδρόμι της ευρωπαϊκής ενοποίησης, είτε αφορούν τις ραγδαίες αλλαγές στον κόσμο των ανοιχτών συνόρων.

Η αναγέννηση της μεγάλης δημοκρατικής και προοδευτικής παράταξης ξεκινά από την ανασύσταση και αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ που οφείλει να παραμείνει στον κεντρικό κορμό του πολιτικού συστήματος ως ενιαίο, μεγάλο πλειοψηφικό ρεύμα και να ανακτήσει την ριζοσπαστική, ανατρεπτική και αριστερή φυσιογνωμία. Να βρει ξανά τη χαμένη του ταυτότητα επικαιροποιημένη και σύγχρονη.

Οφείλουμε να μετατρέψουμε το ΠΑΣΟΚ της νέας εποχής από κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων σε μια πραγματική Ανοιχτή Πολιτική Κοινότητα που συνδέει το Κόμμα- σύγχρονο δημοκρατικό θεσμό με το Κίνημα - ενεργών πολιτών.

Αυτή η πρώτη και μεγάλη ανατροπή αρχίζει με την πλήρη αποκρατικοποίηση του κόμματος και ολοκληρώνεται με τον ιδεολογικό, πολιτικό, οργανωτικό του προσανατολισμό στην κοινωνία των ενεργών πολιτών. Κι αυτό προϋποθέτει την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στη βάση του σε συνθήκες πλήρους εσωκομματικής δημοκρατίας και νέας συλλογικότητας.

Μέσα από αυτή τη δημοκρατική ανατροπή και για να χρησιμοποιήσω δική μου περιγραφή του 1999 θέλουμε να φθάσουμε :

~ από τη δύναμη, την κυριαρχία και την ακινησία των

συσχετισμών και των παγιωμένων εξουσιαστικών σχέσεων

στη νέα δυναμική των ιδεών και των σύγχρονων στόχων μας

~ από τη μονολιθικότητα της γραμμής και τις ασύμβατες διαδρομές

των στελεχών στον πραγματικό πολιτικό πλουραλισμό σε συνθήκες

νέας ενότητας και σύνθεσης

~ από το κακέκτυπο του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού

στην κατοχύρωση των διαφορετικών τάσεων και ρευμάτων

σε συνθήκες ανοιχτής δημοκρατίας

~ από την «δι´ αντιπροσώπων εκπροσώπηση» και την εγγύηση

των διαμεσολαβητών στην άμεση συμμετοχή της κοινωνικής

και κομματικής βάσης στα κέντρα λήψης των αποφάσεων και

στη διαμόρφωση της πολιτικής

~ από τις οργανώσεις-σφραγίδες στις οργανώσεις κοινωνικής

πρωτοβουλίας και παρέμβασης, πραγματικά κοινωνικά υποκείμενα

αλλαγών και μεταρρυθμίσεων

Η πρόταση που καταθέτω σήμερα είναι το καταστάλαγμα μιας ολόκληρης διαδρομής που καθιστά τον ενεργό πολίτη συμμέτοχο, το μέλος αυτεξούσιο, τη βάση χειραφετημένη, την ηγεσία συλλογική και το κόμμα σύγχρονο και δημοκρατικό. 1.Συμμετοχική Δημοκρατία

Ψ Το ΠΑΣΟΚ οργανώνεται και λειτουργεί ως ανοιχτό στην κοινωνία κόμμα με ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική αρχή την συμμετοχική δημοκρατία

Ψ Η συμμετοχική δημοκρατία αντανακλάται τόσο στις κατοχυρωμένες διαδικασίες αντιπροσώπευσης και λειτουργίας οργάνων που αφορούν κάθε κόμμα - σύγχρονο θεσμό δημοκρατικά οργανωμένο, όσο και στις διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας και συμμετοχής που αφορούν το κίνημα - ενεργών πολιτών

Ψ Θέλουμε να μετατρέψουμε το ΠΑΣΟΚ σε ανοιχτή πολιτική κοινότητα που σημαίνει ένα κόμμα :

~ Ανοιχτό στις ιδέες, στις προτάσεις, στα ρεύματα σύγχρονης σκέψης

~ Αποκεντρωμένο με νέου τύπου περιφερειακή και τοπική συγκρότηση

~ Εξελιγμένο επικοινωνιακό θεσμό, ψηφιακό κόμμα, κόμμα πολιτικό σχολείο

~ Ευρωπαϊκό κόμμα

2.Κίνημα Βάσης

Ψ Η μετάβαση από ένα κόμμα αντιπροσώπων και αξιωματούχων σε ένα κόμμα ανοιχτή πολιτική κοινότητα προϋποθέτει πριν και πάνω απ' όλα την άμεση επιστροφή στη βάση του Κινήματος της αρμοδιότητας για τη λήψη των αποφάσεων, τον πολιτικό σχεδιασμό, την κοινωνική πρωτοβουλία και την προγραμματική λειτουργία.

Ψ Χρειαζόμαστε, κατά συνέπεια, ριζική αλλαγή στο υπάρχον οργανωμένο ΠΑΣΟΚ ώστε :

~ Να καθιστά τον πολίτη συμμέτοχο και οδηγό δίνοντας τη δυνατότητα αυτό-οργάνωσης που καταργεί τα στεγανά κόμματος και κοινωνίας

~ Να διασφαλίζει την ευρύτερη δυνατή νομιμοποίηση των αποφάσεων, των προγραμμάτων, της πολιτικής, της ανάδειξης οργάνων και αντιπροσώπων

~ Να αναδεικνύει και να κατοχυρώνει μόνιμες διαδικασίες πολιτικού σχεδιασμού, αξιολόγησης, λογοδοσίας και συλλογικού ελέγχου

~ Να κατοχυρώνει μόνιμες δομές έγκυρης κα αξιόλογης ανανέωσης

3. Το μέλος του ΠΑΣΟΚ

Ψ Την ιδιότητά του το μέλος του ΠΑΣΟΚ, ανεξάρτητα από τη θέση που κατέχει ή τη δραστηριότητα που ασκεί, την αντλεί αποκλειστικά από την Οργάνωση Βάσης του στην οποία είναι υποχρεωμένο να λογοδοτεί και να αναφέρεται. Καθώς και να αξιολογείται απ´ αυτή για την όλη στάση, την πολιτεία και τη δράση του.

Ψ Κατοχυρώνεται καταστατικά η πλήρης αποσύνδεση του κράτους από το κόμμα και η απαγόρευση της πολυθεσίας στην κατανομή του στελεχιακού δυναμικού στον κυβερνητικό σχηματισμό όταν το ΠΑΣΟΚ είναι στην Κυβέρνηση. Η αξιολόγηση και η επιλογή των στελεχών για τις πολιτικές θέσεις (πλην Υπουργικού Συμβουλίου) γίνεται με αντικειμενικά, διαφανή και αξιόπιστα κριτήρια μέσα από διαδικασίες ανοιχτές και δημόσιες και από «τράπεζα στελεχών» που δημιουργείται ως μόνιμη βάση δεδομένων που εμπλουτίζεται και συμπληρώνεται διαρκώς.

Ψ Το μέλος του ΠΑΣΟΚ συμμετέχει ελεύθερα σε πολιτικές τάσεις ή ρεύματα ιδεών συμβατών με την ιδεολογία, τις αρχές και τους στόχους του Κινήματος που έχουν κατοχυρωμένη τη δυνατότητα οριζόντιας επικοινωνίας και ελεύθερης διακίνησης ιδεών και προτάσεων εντός του Κινήματος. Οι πολιτικές τάσεις δεν αντανακλώνται οργανωτικά στη δομή του ΠΑΣΟΚ γιατί αυτό αντιβαίνει στην αρχή της άμεσης δημοκρατίας και του ανοιχτού στην κοινωνία κόμματος.

Ψ Κάθε Οργάνωση Βάσης είναι υποχρεωμένη να διατηρεί, να ανανεώνει και να διευρύνει το Μητρώο Μελών της και είναι αποκλειστικά υπεύθυνη γι´ αυτό.

4. Ο ενεργός πολίτης

Ψ Ενεργός πολίτης θεωρείται κάθε πολίτης που συμμετέχει με οποιονδήποτε τρόπο σε οποιονδήποτε χώρο στις διαδικασίες που οργανώνει το ΠΑΣΟΚ κεντρικά, περιφερειακά ή τοπικά.

Ψ Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να αφορούν :

~ Διατύπωση γνώμης

~ Λήψη αποφάσεων

~ Πολιτικό σχεδιασμό

~ Ανάληψη πολιτικών ή κοινωνικών πρωτοβουλιών

~ Ανάδειξη αντιπροσώπων

Ψ Κάθε Οργάνωση Βάσης είναι υποχρεωμένη να διατηρεί, να ανανεώνει και να διευρύνει το Μητρώο Ενεργών Πολιτών, σώμα ανοιχτό μεν αλλά κάθε χρονική στιγμή συγκεκριμένο

5. Η Οργάνωση Βάσης

Ψ Συγκροτείται σε επίπεδο Δήμου και δικτυώνεται παντού στη γειτονιά, στο χώρο δουλειάς, στους θεσμούς με Επιτροπές Πρωτοβουλίας που έχουν τα δικά τους συντονιστικά όργανα εκλεγμένα από τα μέλη τους.

Ψ Συγκροτεί σε μόνιμη βάση ανοιχτή δημοτική παράταξη που οργανώνει τον κοινωνικό διάλογο και δημοψηφίσματα για μείζονα τοπικά αναπτυξιακά θέματα ή προβλήματα.

Ψ Μέλη και ενεργοί πολίτες συμμετέχουν από κοινού και με ίσα δικαιώματα στη δημοτική παράταξη και τις επιτροπές πρωτοβουλίας

Ψ Η Γενική Συνέλευση των μελών σχεδιάζει και υλοποιεί το συνολικό πολιτικό και Οργανωτικό σχεδιασμό στο Δήμο. Η Ανοιχτή Δημοτική Ολομέλεια μελών και ενεργών πολιτών είναι το σώμα στο οποίο ασκούνται οι διαδικασίες λογοδοσίας, αξιολόγησης και ελέγχου οργάνων, προσώπων και πρακτικών, διατυπώνονται γνώμες για θέματα τοπικού ή ευρύτερου ενδιαφέροντος.

6. Οργανωτική Διάρθρωση

Ψ Αιρετές Περιφερειακές και Νομαρχιακές Επιτροπές, ολιγομελείς

Ψ Προγραμματικά Όργανα σε επίπεδο Νομού, Περιφέρειας, Χώρας (Νομαρχιακό Περιφερειακό Συμβούλιο, Εθνικό Συμβούλιο) στα οποία συμμετέχουν οι θεσμικές εκπροσωπήσεις σε επίπεδο κόμματος, φορέων, θεσμών

Ψ Συγκρότηση συλλογικής ηγεσίας με Πολιτικό Συμβούλιο το οποίο σχεδιάζει, συνθέτει πολιτικές, επεξεργάζεται και διαμορφώνει στρατηγικές, εποπτεύει και συντονίζει την πολιτική δραστηριότητα όλου του χώρου. Για την καλύτερη λειτουργία του εκλέγει από τα μέλη του Εκτελεστική Γραμματεία

Ψ Γραμματέας ΠΑΣΟΚ με καθορισμένες εκτελεστικές αρμοδιότητες

Ψ Πρόεδρος που εκφράζει συνολικά το Κίνημα

7. Ανάδειξη Οργάνων, Εκπροσώπων και Συνδυασμών

Ψ Όλα τα όργανα του ΠΑΣΟΚ σε επίπεδο Πόλης, Νομού, Περιφέρειας εκλέγονται από το Μητρώο Μελών με άμεση και καθολική ψηφοφορία.

Ψ Ο Πρόεδρος εκλέγεται κάθε 4 χρόνια από όλα τα μέλη του Κινήματος

Ψ Ο Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ και το Πολιτικό Συμβούλιο εκλέγονται κάθε δυο χρόνια από το Τακτικό Συνέδριο

Ψ Η ανάδειξη ή υπόδειξη υποψηφίων για κεντρικές θέσεις αιρετών (βουλευτής, δήμαρχος, νομάρχης, επικεφαλής συνδικαλιστικών ή κοινωνικών φορέων) γίνεται με προκριματικές εκλογές από μέλη και ενεργούς πολίτες σε κάθε περίπτωση και για κάθε πρόσωπο

Ψ Η συγκρότηση συνδυασμών (παρατάξεων) γίνεται από τα συλλογικά προγραμματικά όργανα αντίστοιχα

Ψ Των προκριματικών εκλογών ή τις τελικής απόφασης προηγείται απαρέγκλιτα η διαδικασία πολιτικής αποτίμησης, προγραμματικής δράσης, λογοδοσίας και αξιολόγησης των απερχόμενων οργάνων και προσώπων.

8. Συμμετοχή Νεολαίας

Ψ Η νέα γενιά δικτυώνεται σε όλους τους χώρους με τα δικά της όργανα και τη δική της δράση, ενώ για την άσκηση των γενικών πολιτικών καθηκόντων της γίνεται μέσω των Οργανώσεων Βάσης του ΠΑΣΟΚ

Ψ Σε όλα τα όργανα του Κινήματος, εκτός από τις μέχρι τώρα ποσοστώσεις συμμετέχουν νέοι ηλικίας έως 30 ετών σε ποσοστό 15% τουλάχιστο

9. Παρατάξεις

Ψ Στη βάση της νέας διάταξης των Οργανώσεων Βάσης που αποκτούν δικτύωση σε κάθε χώρο και θεσμό και άρα στους εργασιακούς χώρους αλλάζει και αποκεντρώνεται η δομή και η λειτουργία των συνδικαλιστικών παρατάξεων που μετασχηματίζονται σε πραγματικές Κινήσεις Πολιτών

Ψ Η παράταξη έχει την αποκλειστική ευθύνη για την άσκηση πολιτικής και το συντονισμό δράσης για επαγγελματικά ή κλαδικά θέματα μέσα από τη δική της καταστατική και οργανωτική αυτοτέλεια και δομή.